Καλά σώσαμε τις τράπεζες αλλά από την πείνα ποιος θα μας σώσει;

Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εν μέσω της χειρότερης οικονομικής κρίσης των τελευταίων 80 χρόνων, αποφάσισαν να στηρίξουν το χρηματοπιστωτικό σύστημα και ζητάνε μεγαλύτερη βοήθεια προς τις βιομηχανίες, αλλά εγκαταλείπουν την αγροτική ανάπτυξη। Την ίδια στιγμή σε διατροφικό αδιέξοδο κινδυνεύουν να οδηγηθούν εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο εξαιτίας των κλιματικών αλλαγών. Σύμφωνα με τους ειδικούς, το φαινόμενο του θερμοκηπίου οδηγεί σταδιακά σε ερημοποίηση ολόκληρων περιοχών, με αποτέλεσμα να μειώνονται οι καλλιεργήσιμες γεωργικές εκτάσεις και τα αποθέματα τροφών.
Η τροφή είναι κάτι παραπάνω από ένα προϊόν। Είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα. Ποιός θα την παράγει; Αυτήν την απάντηση πρέπει να αναζητούν οι πολιτικές των κυβερνήσεων, των διεθνών οργανισμών και της βιομηχανίας. Οι Ευρωπαίοι «δείχνουν» τον τρίτο κόσμο, αλλά με τι μέσα θα μπορέσουν τα εξαθλιωμένα κράτη, που συχνά είναι «βουτηγμένα» στη κυβερνητική διαφθορά, να καλλιεργήσουν και να θρέψουν τους πολίτες του ανεπτυγμένου κόσμου; Μάλιστα, όπως εκτιμούν οι ειδικοί, υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 500.000.000 άνθρωποι, κυρίως από χώρες της Ασίας και της Αφρικής, θα αναγκαστούν να μεταναστεύσουν σε άλλες περιοχές, ώστε να μπορέσουν να εξασφαλίσουν νερό και τροφή. Πέραν του ευχολογίου και των υποσχέσεων που δόθηκαν το 1996 στη Ρώμη, στη Συνδιάσκεψη για τη Διατροφή, η αληθινή πρόοδος θα συντελεστεί όταν οι φτωχοί του πλανήτη θα είναι ικανοί να θρέψουν τους εαυτούς τους. Ο Διεθνής Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) συσχετίζει της διατροφικές διαταραχές με τις κλιματικές αλλαγές. Αυτός άλλωστε είναι και ο βασικός άξονας της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Διατροφής (16 Οκτωβρίου): «Η Ασφάλεια των Τροφίμων και οι Προκλήσεις από τις Κλιματικές Αλλαγές και τα Βιοκαύσιμα». Σήμερα ο υποσιτισμός απειλεί περίπου 850 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, ενώ περίπου 40 εκατομμύρια πεθαίνουν κάθε χρόνο από την πείνα. Ο υποσιτισμός ορίζεται ως έλλειψη τροφίμων, αλλά και ως έλλειψη βασικών θρεπτικών συστατικών, που θέτουν άμεσα σε κίνδυνο την υγεία και την ανθρώπινη ζωή. Υπολογίζεται ότι 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από χρόνια έλλειψη θρεπτικών ουσιών, ενώ για το 55% των παιδικών θανάτων στον αναπτυσσόμενο κόσμο ευθύνεται η χαμηλής θρεπτικής αξίας διατροφή. Σύμφωνα με τη UNICEF, οι κλιματικές αλλαγές και η αύξηση της χρήσης των βιοκαυσίμων επιδρούν στην ποσότητα, τις τιμές και την ποιότητα των τροφίμων και κατ' επέκταση στη ζωή όλων των κατοίκων του πλανήτη και ιδιαίτερα των 862 εκατομμυρίων υποσιτιζόμενων ανθρώπων. Όπως τονίζουν οι ειδικοί επιστήμονες, οι κλιματικές αλλαγές που συντελούνται στον πλανήτη έχουν αντίκτυπο, έμμεσο ή άμεσο, σε κάθε πλευρά της ανθρώπινης ζωής. Πουθενά όμως, η επίδραση αυτή δεν διαγράφεται τόσο δραματικά όσο στον τομέα της διατροφής. Πλημμύρες και ξηρασίες καταστρέφουν τις σοδιές. Οι αλλαγές στην στάθμη και τη θερμοκρασία της θάλασσας επηρεάζουν άμεσα την αλιεία και απειλούν αγροτικές περιοχές αναγκάζοντας τους πληθυσμούς τους σε αστικοποίηση. Κατ' αυτόν τον τρόπο επηρεάζεται η ποιότητα των τροφίμων σε ολόκληρο τον πλανήτη. Παράλληλα, οι ελλείψεις τροφίμων, αλλά και η χρησιμοποίησή τους ως βιοκαύσιμα, ανεβάζουν της τιμές τους επηρεάζοντας σημαντικά και την διατροφή των αστικών πληθυσμών. Καθώς οι πρώτες ύλες γίνονται όλο και πιο ακριβές, οι πολίτες στην πλειονότητά τους στρέφονται σε φτηνότερα, και συνήθως χαμηλότερης ποιότητας και διατροφικής αξίας, τρόφιμα. Η στροφή αυτή έχει άμεση συνέπεια στην υγεία τους. Ο περιορισμός των κλιματικών αλλαγών και των επιπτώσεών τους στη διατροφή δεν είναι εύκολη υπόθεση. Για την επίτευξη αυτού του στόχου απαιτείται συντονισμένη προσπάθεια από όλα τα κράτη. Ο Διεθνής Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας συστήνει σε όλες τις χώρες να επικεντρώσουν τις προσπάθειές τους στην ανάπτυξη προγραμμάτων που αφορούν:
Στην λεπτομερή μελέτη του προβλήματος ώστε να δοθούν συγκεκριμένες λύσεις με την μέγιστη αποδοτικότητα.
Στην ανάπτυξη σύγχρονων προγραμμάτων διαχείρισης κινδύνων και αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών.
Στην προστασία των οικοσυστημάτων.
Στην στήριξη της διαφοροποίησης του ζωικού κεφαλαίου της κάθε χώρας.
Στην στήριξη και προβολή καλών πρακτικών που εφαρμόζονται από αγρότες, κτηνοτρόφους και αλιείς.

Μείωση παραγωγής και παραγωγών στην ελληνική αγελαδοτροφία

Απογοήτευση και «τάση φυγής» κυριαρχεί στις τάξεις των αγελαδοτρόφων της χώρας μας। Αυτό δείχνουν και τα επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σύμφωνα με τα οποία παρά την αυξημένη εθνική ποσόστωση η εγχώρια παραγωγή αγελαδινού γάλακτος μειώθηκε κατά 4% την τελευταία τριετία, ενώ την ίδια στιγμή ο αριθμός των αγελαδοτρόφων παρουσίασε κάμψη κατά 18% το ίδιο χρονικό διάστημα. Τελικά τα περιβόητα πρόστιμα που επέβαλαν (;) στο καρτέλ του γάλακτος αυτούς που έπληξαν ήταν τους ίδιους τους παραγωγούς (!)

Όπως υποστηρίζουν οι εκπρόσωποι των αγελαδοτρόφων, ορισμένες γαλακτοβιομηχανίες προχώρησαν τους τελευταίους πέντε μήνες σε απανωτές μειώσεις στις τιμές του αγελαδινού γάλακτος, με αποτέλεσμα η τιμή παραγωγού να παρουσιάζει πτώση ακόμη και 18 λεπτά το κιλό. Την ίδια στιγμή, στα ράφια των σούπερ μάρκετ οι τιμές των γαλακτοκομικών προϊόντων είναι τσουχτερές και απλησίαστες για τους καταναλωτές, με συνέπεια οι χαμηλόμισθοι και οι συνταξιούχοι να βάζουν πλέον με ιδιαίτερη δυσκολία στο τραπέζι τους φρέσκο γάλα, γιαούρτι και τυριά. Τον περασμένο Μάιο η τιμή παραγωγού στο αγελαδινό γάλα είχε φτάσει τα 48 λεπτά το κιλό, αλλά τις τελευταίες μέρες, σε περιοχές της Βόρειας Ελλάδας, ορισμένες γαλακτοβιομηχανίες αγοράζουν από τους παραγωγούς το αγελαδινό γάλα στην τιμή των 30 λεπτών το κιλό. Οι κτηνοτρόφοι καταγγέλλουν ότι οι γαλακτοβιομηχανίες προχώρησαν και πάλι σε μεταξύ τους συμφωνίες σε ό,τι αφορά τη συρρίκνωση τιμών παραγωγού. Αυτό σε συνδυασμό και με την εκρηκτική άνοδο του κόστους παραγωγής, που οφείλεται, όπως λένε, στην άνοδο των τιμών των ζωοτροφών σε ποσοστό 120%, αλλά και της ακρίβειας στο πετρέλαιο του οδηγεί σε οικονομική «ασφυξία». Με βάση τα στοιχεία για τις παραδόσεις αγελαδινού γάλακτος, που έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η ελληνική παραγωγή κατά την προηγούμενη γαλακτοκομική περίοδο 2007-8 μειώθηκε στους 715.071 τόνους, από 739.254 τόνους την γαλακτοκομική περίοδο 2006-7 και 742.764 τόνους την γαλακτοκομική περίοδο 2005-6 (σ.σ. στις ποσότητες αυτές συμπεριλαμβάνονται και οι απευθείας πωλήσεις των αγελαδοτρόφων και είναι χωρίς την τεχνική αναπροσαρμογή λόγω λίπους). Κατά την προηγούμενη γαλακτοκομική περίοδο 2008-7 η παραγωγή υπολήφθηκε κατά 8% της εθνικής ποσόστωσης παραγωγής (820.513 τόνοι), που έχει η χώρα μας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πράγμα, που έχει ως αποτέλεσμα να μην επιβληθεί κοινοτική εισφορά (super levy) για υπέρβαση ποσοστώσεων. Ο αριθμός των αγελαδοτρόφων συρρικνώθηκε περαιτέρω, καθώς κατά την γαλακτοκομική περίοδο 2007-8 δραστηριοποιήθηκαν στη χώρα μας 5.660 αγελαδοτρόφοι, την γαλακτοκομική περίοδο 2006-7 είχαν δραστηριοποιηθεί 6.303 αγελαδοτρόφοι, την γαλακτοκομική περίοδο 2005-6 δραστηριοποιήθηκαν 6.887 αγελαδοτρόφοι και την γαλακτοκομική περίοδο 2004-5 ήταν 7.769 αγελαδοτρόφοι.

Έξω όλα τριγύρω αλλάζουνε μέσα όλα τα ίδια μένουν, οι δυνατοί επιβιώνουν οι άλλοι σβήνουν

Μιζέρια εμείς επέκταση καλλιέργειας εσπεριδοειδών (πορτοκάλια, μανταρίνια, λεμόνια, γκρέιπ φρουτ) στην Ισπανία μέσω ειδικών προγραμμάτων। Φέτος στην Ελλάδα θα έχουμε πτώση κατά 10% της παραγωγής, αύξηση μέχρι 20% θα υπάρξει στην Ισπανία και στις άλλες μεσογειακές χώρες. Που θα βρεθούν τα χρήματα να κάνουμε επενδύσεις στον αγροτικό τομέα; Αν αποφύγουμε τα πρόστιμα από την Κομισιόν θα βρεθούν. Στην Ελλάδα ο μικρός αγροτικός κλήρος δεν βοηθά να παράγουμε ανταγωνιστικά προϊόντα. Τότε τα μοναστήρια να δίνανε στους αγρότες τον κλήρο και όχι στο κράτος, για να κάνουν ανταλλαγές με «φιλέτα» ακίνητα.

Σε όλη την Ευρώπη έχει γίνει μια μεγάλη στροφή στο εμπόριο τροφίμων που πολλοί στην χώρα μας δυστυχώς αγνοούν. Τώρα οι αλυσίδες των πολυεθνικών σούπερ μάρκετ δεν έχουν έναν αγοραστή (logistic) σε κάθε υποκατάστημα που έχουν στο κάθε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά υπάρχει μια έδρα σε κάποια ευρωπαϊκή πόλη και ένας «αγοραστής» που έχει αναλάβει να εφοδιάζει όλα τα υποκαταστήματα της αλυσίδας. Δηλαδή τα ελληνικά τρόφιμα αγοράζονται πηγαίνουν στις κεντρικές αποθήκες και μετά φεύγουν στα υποκαταστήματα. Αρα υπάρχουν λιγότεροι «αγοραστές» που επιλέγουν λιγότερους «προμηθευτές» σε σχέση με ότι συνέβαινε στο παρελθόν. Αν τα ελληνικά προϊόντα καταφέρουν να μείνουν μέσα στα πολυεθνικά «γκρουπ» τότε σώθηκαν και οι έμποροί και οι παραγωγοί, αν όχι χάθηκαν. Οι λαχαναγορές των κρατών της Δυτικής Ευρώπης καλύπτουν ένα μικρός μέρος των λιανικών αγορών. Πάνω από το 85% της κατανάλωσης διακινείται μέσα από αυτά τα δίκτυα των πολυεθνικών σούπερ μάρκετ. Αυτές οι αλυσίδες τώρα μπαίνουν και στην αγορά της Ρωσίας. Η Κομισιόν δεν μπόρεσε να δώσει δύναμη στους παραγωγούς και τους συνεταιριστές να ενωθούν, για να μπορέσουν να «χτυπήσουν» αυτούς τους «αγοραστές» των πολυεθνικών επιχειρήσεων.
Για όλα υπάρχουν λύσεις, αρκεί να μπορέσουμε να μελετήσουμε το πρόβλημα. Στην Ευρώπη ισχύει η ελεύθερη διακίνηση των εμπορευμάτων και ο νόμος της προσφοράς και ζήτησης. Τα ακριβά φρούτα θα μπορέσουν να πουληθούν μόνο τον κατάλληλο καιρό. Αυτό που χρειάζεται είναι μια εξειδίκευση στόχων και προσαρμογή στη ζήτηση της αγοράς. Στα νωπά φρούτα και λαχανικά υπάρχει το κόστος συσκευασίας και μεταφοράς που για την χώρα μας παραμένει αρκετά υψηλό -σε σχέση με την ανταγωνίστριά μας Ισπανία- για τις χώρες της δυτικής και κεντρικής Ευρώπης. Αυτό που θα μπορούσαμε να εκμεταλλευθούμε είναι την ελληνική γεωστρατηγική ενδοχώρα μας, δηλαδή τα Βαλκάνια και τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης μέχρι και την Ουγγαρία. Για αυτές τις χώρες θα καταφέρναμε να έχουμε πιο ανταγωνιστικές τιμές στα μεταφορικά σε σχέση με την Ισπανία.
Η οικονομική κρίση είναι ορατή τα τελευταία χρόνια στις καταναλωτικές αγορές της δυτικής Ευρώπης. Αυτό σημαίνει φτώχεια και περιορισμό της κατανάλωσης, με τις αγορές να μην «αντέχουν» τις υψηλές τιμές. Την ίδια στιγμή χρειάζονται οργανωμένες κινήσεις προβολής των προϊόντων για να πουλάνε στις αγορές και όχι να τρώνε τα λέφτα κάποιοι «ημέτεροι». Προς αυτήν την κατεύθυνση κινείται και η πρωτοβουλία που ανέλαβαν πρόσφατα οι αγρότες της Βαλένθιας που έκαναν σήμα ποιότητας των προϊόντων τους. Δύσκολα πια πουλάνε η «ποιότητα» και η «άλλη γεωργία», που μας «ζάλισαν» τα προηγούμενα χρόνια οι κυβερνώντες. Πρόσφατα κατακλύσθηκε η ευρωπαϊκή αγορά με βραζιλιάνικα σταφύλια, που δεν ήταν μόνο φθηνότερα από τα ευρωπαϊκά αλλά και η ισοτιμία ευρώ δολαρίου τα ευνοούσε και βγήκαν εκτός αγοράς τα ελληνικά. Χάνεται πολύτιμος χρόνος οι αγορές και οι καταναλωτικές συνήθειες αλλάζουν και εμείς εδώ «όμηροι» μια κρατικής μηχανής που δεν λειτουργεί, γινόμαστε παθητικοί παρατηρητές των γεγονότων. Τα επόμενα χρόνια στην χώρα μας οι τράπεζες μπορεί να μην πτωχεύσουν, αλλά σίγουρα θα πτωχεύσουν πολλοί μικρομεσαίοι παραγωγοί.

Μείωση φυτοπροστατευτικών θα φέρει αύξηση τιμών στα τρόφιμα

Το κόστος παραγωγής των αγροτικών προϊόντων αυξάνει συνεχώς στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης। Έρχεται η Κομισιόν και αποφασίζει τη μείωση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων.

Από την άλλη η οικονομική κρίση που οδηγεί σε μείωση της ανάπτυξης σε πάγωμα των επενδύσεων και αύξηση της ανεργίας πρέπει να αρχίσει να προβληματίζει αυτούς που κυβερνάνε. Το χρήμα δεν υπάρχει στις τσέπες των καταναλωτών και αυτό σημαίνει περιορισμό της κατανάλωσης και στα τρόφιμα. Οι αγορές δεν αντέχουν, ενώ οι «απαιτήσεις» για τρόφιμα υψηλής ποιότητα που είχαν πριν λίγα χρόνια οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ φαίνονται να τις έχουν ξεχάσει. Τελικά μήπως η Κομισιόν με αυτή την απόφασή της θέλει να ανοίξει την «πόρτα» στις γενετικά τροποποιημένες (μεταλλαγμένες) καλλιέργειες, αφού οι αγρότες δεν θα έχουν φτηνό τρόπο να προστατεύσουν τις καλλιέργειες από ασθένειες και ζιζάνια.

Επιτέλους, υπάρχει εθνική στρατηγική για το βαμβάκι;

Η εγκατάλειψη της βαμβακοκαλλιέργειας δεν θα «πονέσει» τον υπουργό και τους συμβούλους του। Θα «πονέσει» τους χιλιάδες παραγωγούς του νομού μας και τις οικογένειές τους», τόνισαν εκπρόσωποι της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Πέλλας. Με ιδιαίτερη θλίψη η Ν.Α. Πέλλας παρακολουθεί τις εξελίξεις σε ότι αφορά την βαμβακοκαλλιέργεια στην Ελλάδα και μας καταγγέλλει την έλλειψη χάραξης εθνικής στρατηγικής για το βαμβάκι.

Οι παραγωγοί νιώθουν ιδιαίτερα απαισιόδοξοι για το μέλλον, συζητούν έντονα την προοπτική να εγκαταλείψουν την καλλιέργεια, κίνητρα για την παραγωγή ποιοτικού βάμβακος δεν υπάρχουν και όλες οι επενδύσεις που πραγματοποιήθηκαν τα προηγούμενα έτη σε υποδομές φαίνεται να είναι αντιοικονομικές επιλογές που βυθίζουν του βαμβακοκαλλιεργητές στην πτώχευση. Θεωρούμε υπέρτατο πλεονασμό να τονίσουμε την σημασία της βαμβακοκαλλιέργειας στην οικονομία της Ελλάδας. Θεωρούμε υπέρτατο πλεονασμό να τονίσουμε ότι άλλο ένα αγροτικό προϊόν οδηγείται σε σταδιακή εγκατάλειψη. Αυτό, όμως, που θέλουμε να τονίσουμε με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο είναι η απουσία οποιασδήποτε εθνικής στρατηγικής σε ότι αφορά το βαμβάκι.
Επιτέλους ας ανακοινώσει το ΥΑΑ&Τ τις απόψεις του για το εάν: 1. Θεωρεί ότι η καλλιέργεια του βάμβακος αποτελεί μία ανταγωνιστική καλλιέργεια για την Ελλάδα. 2. Θεωρεί ότι θα πρέπει να δοθούν κίνητρα στους παραγωγούς να παράγουν ποιοτικό βαμβάκι, και αν ναι ποιες ήταν οι δράσεις που ανέλαβε σε αυτήν την κατεύθυνση.
Επίσης να ανακοινώσει: 1. Ποια είναι τα στελέχη που είναι επιφορτισμένα με την χάραξη της εθνικής στρατηγικής για το βαμβάκι και με ποιους τρόπους λαμβάνονται οι αποφάσεις που καθορίζουν το μέλλον εκατομμυρίων πολιτών αυτής της χώρας 2. Με ποιον τρόπο εκμεταλλεύτηκε το γεγονός ότι η Ελλάδα αποτελεί την χώρα της Ε.Ε. που χαράσσει την Ευρωπαϊκή πολιτική για το βαμβάκι καθώς ουσιαστικά αποτελεί το μόνο κράτος-μέλος της Ε.Ε. όπου η καλλιέργεια του βαμβακιού είναι εθνική σημαντική και επομένως θα έπρεπε οι θέσεις της να γίνονται αποδεκτές στο σύνολό τους.
Έχοντας υπόψη την τελευταία ανακοίνωση της Εθνικής Διακλαδικής Οργάνωσης Βάμβακος, όπου γίνεται λόγος για την αναγκαιότητα της σύνδεσης τιμής με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά και την σύνταξη προγράμματος για την απορρόφηση των 18.000.000 € του 2ου πυλώνα, δεν είναι δυνατό να μην αναφέρουμε ότι η Νομαρχία Πέλλας είχε έγκαιρα καταθέσει τις προτάσεις της σε ότι αφορά τα παραπάνω θέματα, όταν ακόμα η διαπραγμάτευση για τον τελευταίο Κανονισμό του βάμβακος ήταν ακόμα σε εξέλιξη. Δυστυχώς, αυτές οι προτάσεις ουδέποτε συζητήθηκαν.
Συνεχίζουμε να θεωρούμε ότι:
α. Ο τομέας του βάμβακος αποτελεί έναν αγροτικό τομέα που ως χώρα οφείλουμε να υπερασπιστούμε ως κόρη οφθαλμού β. Ο Νομός Πέλλας διαθέτει όλες τις προϋποθέσεις για την παραγωγή βαμβακιού πιστοποιημένης ποιότητας και καταγωγής γ. Η εθνική στρατηγική για το βαμβάκι θα πρέπει να επικεντρώνεται στα κίνητρα για την ποιοτική αναβάθμιση του προϊόντος και όχι να αρχίζει και να τελειώνει στην απλή λογική του υπολογισμού του ποσού της επιδότησης ανά στρέμμα. δ. Τα προβλήματα της βαμβακοκαλλιέργειας είναι δυνατό να επιλυθούν με ειλικρινή διάλογο μεταξύ των αρμόδιων φορέων και από ανθρώπους που έχουν τη διάθεση να εργαστούν σκληρά, μακριά από πολιτικές ή άλλου είδους σκοπιμότητες. δ. Οι Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις στην περιοχή των οποίων καλλιεργείται βαμβάκι επιβάλλεται να έχουν άποψη και να ερωτώνται από το ΥΠΑΑ&Τ σε ότι αφορά θέματα χάραξης εθνικής στρατηγικής.

Καρδίτσα: Παρουσίαση αποτελεσμάτων πειραματικής καλλιέργειας Stevia

Μαζική ήταν η προσέλευση καπνοπαραγωγών από όλη τη χώρα στο χωριό Αγία Παρασκευή Σοφάδων, όπου έγινε η παρουσίαση των αποτελεσμάτων των δύο πειραματισμών του φυτού Stevia rebaudiana, την Παρασκευή (3/10). Μια εκδήλωση που προσέφερε γνώση και ελπίδα στους καπνοπαραγωγούς ότι μπορεί κάτι πολύ καλό να προκύψει στο άμεσο μέλλον από την καλλιέργεια της Stevia στη χώρα μας. Περισσότεροι από 200 καπνοπαραγωγοί από τις καπνικές περιοχές των νομών Καρδίτσας, Τρικάλων, Λάρισας (Ελασσόνας – Τυρνάβου - Όσσας) Φθιώτιδας (Λαμίας – Λιανοκλαδίου – Τιθορέας – Αμφίκλειας - Αταλάντης) Αιτωλοακαρνανίας, Βοιωτίας, Γιαννιτσών και Πέλλας, κατέκλυσαν το χώρο του δημοτικού σχολείου Αγ. Παρασκευής.

Η πρωτόγνωρη για τα δεδομένα της Καρδίτσας προσέλευση τόσου μεγάλου αριθμού καπνοπαραγωγών, ήταν η καλύτερη δικαίωση της πρωτοβουλίας που είχε η ΟΠΑΚ – Καπνικού Συνεταιρισμού Καρδίτσας, να προχωρήσει σε συνεργασία με την «ΑΓΡΟΑΞΩΝ ΑΕ», στην εκτέλεση (χωρίς καμία έξωθεν χρηματική βοήθεια) δύο πειραματισμών του φυτού Stevia rebaudiana, ώστε να έχει η ομάδα δικά της πειραματικά στοιχεία, αυθεντικά, χωρίς διάφορες σκοπιμότητες, που πολλές φορές αποπροσανατολίζουν και δημιουργούν εντυπώσεις στους παραγωγούς και δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Η εκδήλωση άρχισε λόγω της βροχής, αντί για τον αγρό των πειραματισμών στο δημοτικό σχολείο, όπου μετά από χαιρετισμό προς τους συγκεντρωμένους καπνοπαραγωγούς του προέδρου της ΟΠΑΚ κ. Παναγιώτη Κεφαλά και τον πρόεδρο της εταιρίας «ΑΓΡΟΑΞΩΝ» ΑΕ κ. Ηλία Τσιαπαρδούκα, ο γεωπόνος του Καπνικού Σταθμού Έρευνας Καρδίτσας και ενεργό μέλος της ΟΠΑΚ κ. Κων/νος Ζαχοκώστας που ήταν και επιστημονικός υπεύθυνος των πειραμάτων, ενημέρωσε διεξοδικά τους καπνοπαραγωγούς για το φυτό Stevia rebaudiana, την προέλευσή του τους πειραματισμούς που έχουν γίνει σε όλο τον κόσμο, και τα πειραματικά δεδομένα που υπάρχουν διεθνώς, τις χρήσεις της ουσίας «Στεβιοσίδης» που παράγεται από το φυτό, τις πολύ εξαιρετικές ιδιότητες που έχει και που το καθιστούν τόσο επιζητούμενο και τις προοπτικές που έχει η καλλιέργεια αυτή στη χώρα μας, όταν πάρει τη σχετική άδεια από την Ε.Ε. Ακόμη τους ενημέρωσε για την τεχνική της καλλιέργειας του φυτού, που τόσο πολύ ομοιάζει με την καπνοκαλλιέργεια ,και για τα προβλήματα που έχουν σκοπό να επιλύσουν οι δύο πειραματισμοί.
Οι πειραματισμοί που έγιναν ήταν:
1. Πείραμα αποστάσεων φυτείας, για να βρεθεί ο κατάλληλος αριθμός φυτών/στρέμμα και που είναι 5000φυτά/στρέμμα περίπου2. Πείραμα προσδιορισμού της συγκέντρωσης της Στεβιοσίδης στα φύλλα, ανάλογα με την ηλικία του φυτού - Προσδιορισμός του κατάλληλου χρονικού σημείου από την μεταφύτευση μέχρι την κοπή - συλλογή των φύλλων, με τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα % σε Στεβιοσίδη, μεγαλύτερη οικονομικότητα της καλλιέργειας.
Στο σημείο αυτό τονίστηκε από τον ομιλητή ,ότι το πείραμα αυτό γίνεται για πρώτη φορά στη χώρα μας , και τα δείγματα ,που συγκεντρώθηκαν και έχουν σταλεί στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας Γεωργικών Προϊόντων του ΕΘΙΑΓΕ, θα δώσουν ασφαλής πληροφορίες για τον κατάλληλο χρόνο συλλογής των φύλλων του φυτού Stevia Rebaudiana και την περιεκτικότητα των φυτών % στην Στεβιοσίδη, από την μεταφύτευση μέχρι την άνθηση των φυτών. Ακόμη δόθηκαν οδηγίες - συμβουλές για την λίπανση - άρδευση - ζιζανιοκτονία της καλλιέργειας, ενώ τονίστηκε ότι μέχρι σήμερα δεν έχουν παρουσιαστεί ασθένειες και εχθροί. Ακολούθησαν πολλές ερωτήσεις από τους παρευρισκόμενους καπνοπαραγωγούς πάνω στην τεχνική της καλλιέργειας, της αποξήρανσης, της εμπορίας της πιθανής οικονομικότητας κλπ. Σε όλες τις ερωτήσεις εδόθησαν διευκρινιστικές απαντήσεις και οι παραγωγοί έμειναν με την προσδοκία ότι όταν η καλλιέργεια αυτή εγκριθεί από την Ε.Ε., ίσως θα είναι η καλλιέργεια που θα αντικαταστήσει επάξια από άποψη εισοδήματος την καλλιέργεια των καπνών Virginia. Στην συγκέντρωση εκτός των άλλων παρευρέθηκαν και οι κ.κ. Φώτης Κάϊας και Αθανάσιος Σκάρλος, Αντιδήμαρχοι Δήμου Σοφάδων, ο κ. Κων/νος Τέλιος Νομαρχιακός Σύμβουλος Καρδίτσας, ο Προϊστάμενος του Καπνικού Σταθμού Έρευνας Καρδίτσας ΕΘΙΑΓΕ κ. Ανδρέας Χαραλάμπους και ο γεωπόνος του σταθμού κ. Απόστολος Τέλιος και πολλοί πρόεδροι ΟΠΑΚ από διάφορες καπνικές περιοχές της χώρας.

Η σιωπή δεν είναι πάντα χρυσός, αλλά και ενοχή

Οι Γεωπόνοι καταγγέλλουν προσλήψεις δημοσιογράφων στον ΟΠΕΓΕΠ ή Agrocert, υπηρεσία εποπτευόμενη του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, αλλά απάντηση καμία, όχι μόνο από τη κυβέρνηση, αλλά και από τα συνδικαλιστικά όργανα των δημοσιογράφων.

Η σιωπή δεν είναι πάντα χρυσός, αλλά και ενοχή. Τι ισχύει στην περίπτωση του ΟΠΕΓΕΠ;
Θα θέλαμε να θέσουμε 5 νέα ερωτήματα στον νέο πρόεδρο:
Α) Από τους 56 δημοσιογράφους υπάρχει 1 από νομό Λάρισας και 1 από νομό Έβρου, και όλοι οι υπόλοιποι από το νομό Αττικής;
Β) Από τους 56 δημοσιογράφους συμπεριλαμβάνεται και 1 αρχισυντάκτης Αθηναϊκής απογευματινής εφημερίδας;
Γ) Από τους 56 δημοσιογράφους συμπεριλαμβάνεται και 1 γυναίκα δημοσιογράφος Αθηναϊκής πρωινής εφημερίδας και καναλιού τηλεοράσεως πανελλαδικής εμβέλειας;
Δ) Έγιναν οι προσλήψεις των 56 την Ανοιξη 2008;
Ε) Υπάρχει ΦΕΚ αυτών των προσλήψεων; Αν ναι μπορεί να δοθεί στην δημοσιότητα;
ΘΑ ΘΕΛΑΜΕ ΝΑ ΥΠΕΝΘΥΜΙΣΟΥΜΕ ΤΑ ΠΑΛΙΟΤΕΡΑ 10 ερωτήματα ΠΟΥ ΚΑΙ ΓΙΑ ΑΥΤΑ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ ΑΠΑΝΤΗΣΗ από τον νέο πρόεδρο του ΟΠΕΓΕΠ :
1. Υπάρχει λίστα προσλήψεων με 56 δημοσιογράφους;
2. Δεν προσλαμβάνονται γεωπόνοι πτυχιούχοι και αντ΄ αυτού δημοσιογράφοι από τον ΟΠΕΓΕΠ ;
3. Δεν συμμετέχουν οι γεωπόνοι πτυχιούχοι για την προώθηση και υποστήριξη των πιστοποιημένων προϊόντων για την «Άλλη Γεωργία», ενώ έχουμε φαινόμενα υποστήριξης «Αλλης επικοινωνίας»;
4. Ποιοι είναι υπεύθυνοι για την διαχείριση των τηλεοπτικών παραγωγών για τα Εθνικά κανάλια από το ΥΠΑΑΤ, ο ΟΠΕΓΕΠ;
5. Υπάρχει δομή υποστήριξης του έργου στον ΟΠΕΓΕΠ;
6. Ο ΟΠΕΓΕΠ κατάτμησε το έργο και το έδωσε με απευθείας αναθέσεις σε 56 διάφορους Δημοσιογράφους χωρίς καμία διαδικασία;
7. Ποια τα παραδοτέα αυτών των αναθέσεων;
8. Ποιοι απαρτίζουν τις επιτροπές παραλαβής;
9. Πόσες φορές αμείβεται το ίδιο παραδοτέο;
10. Ποιοι είναι υπεύθυνοι για την διαχείριση ετήσιου προϋπολογισμού 3 εκατομμυρίων Ευρώ δηλαδή 1 ΔΙΣ ΔΡΑΧΜΩΝ. Αυτοί οι 56 Δημοσιογράφοι ή κάποιοι άλλοι;».

Καμπανάκι κινδύνου για τις ελληνικές εξαγωγές κομπόστας, χάνουν τις αγορές

Ο ανταγωνισμός στην διεθνή αγορά κομπόστας γίνεται όλο και πιο σκληρός και οι δασμοί πνίγουν τις εξαγωγές μας. Οι αγορές νοιώθουν την «καυτή ανάσα» της Κίνας και ειδικότερα η αγορά των ΗΠΑ -που κάποτε κυριαρχούσε η ελληνική κομπόστα- κατακλύζεται κάθε χρόνο από 2,5 εκατ. τόνους κομπόστας, που μεταφέρονται από τα κινέζικα λιμάνια στα αμερικάνικα σούπερ μάρκετ. Δυστυχώς οι ελληνικές εξαγωγές έχουν περιορισθεί στα κράτη μέλη της Ε.Ε. και για ένα μικρό ποσοστό στη Ρωσία. Αν δεν υπήρχαν οι εισαγωγικοί δασμοί 18 – 19% της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις κινέζικες εισαγωγές και η αυστηρή νομοθεσία της Ρωσίας για τα υπολείμματα (MLRs), τότε τα πράγματα θα ήταν ακόμη χειρότερα.

Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι η τιμή παραγωγού στη Κίνα κυμαίνεται στα 12 – 15 λεπτά το κιλό, την στιγμή που στη χώρα μας είναι 25 – 27 λεπτά। Φέτος στη χώρα μας είχαμε μια καλή παραγωγή συμπύρηνου ροδάκινου που ξεπέρασε τους 400.000 τόνους και από αυτούς για κομπόστα οδηγήθηκαν περίπου 250.000 τόνοι. Ανακοίνωση, με την οποία εκφράζουν την διαμαρτυρία τους για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στις εξαγωγές τους εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τους δασμούς που επιβάλλονται στην Ελληνική κομπόστα, εξέδωσε η Ένωση Κονσερβοποιών Ελλάδος. Η ανακοίνωση αναφέρει: «Είναι ίσως γνωστό ότι οι Ελληνικές κομπόστες ροδάκινου αντιμετωπίζουν υψηλούς, ουσιαστικά απαγορευτικούς δασμούς σε πολλές τρίτες χώρες, σε ποσοστό που πολλές φορές ξεπερνάει και το 50%. Αυτό έχει σον συνέπεια να έχει απομείνει πρακτικά πλέον στην διάθεση των εξαγωγών μας μονό η Ευρώπη. Οι υπηρεσίες της Ε.Ε. αλλά και η Ελληνική Πολιτεία «αδυνατούν» να υπερασπίσουν τις εξαγωγές μας εκτός Ε.Ε. Θα περίμενε κανείς να υπερασπιστούν τουλάχιστον την εναπομείνασα αγορά της Ε.Ε. Δυστυχώς όμως και εδώ τα πράγματα χειροτερεύουν. Ήδη οι κομπόστες της Χιλής έρχονται στην Ευρώπη χωρίς κανένα πρακτικά δασμολογικό εμπόδιο. Παράλληλα την περίοδο αυτή διεξάγονται διαπραγματεύσεις Ε.Ε. - Ν. Αφρικής και μεταξύ άλλων συζητείται και ο μηδενισμός των εισαγωγικών δασμών στην Ε.Ε. για τα προϊόντα της Ν. Αφρικής, η οποία καλύπτει το 80% περίπου των εισαγωγών της Ε.Ε. σε κομπόστα ροδάκινου. Η Ε.Κ.Ε. δια της Ευρωπαϊκής μας Οργάνωσης, σε πρόσφατη συνάντηση με τους διαπραγματευτές της Ε.Ε., στην οποία έλαβε μέρος ο Πρόεδρος της κ. Κων. Αποστόλου, κατέστησε σαφές ότι τυχόν μηδενισμός των δασμών για τα προϊόντα της Ν. Αφρικής θα είναι καταστροφή για τον κλάδο μας. Να σημειωθεί ότι στις ΗΠΑ τα Νοτιοαφρικανικά προϊόντα αντιμετωπίζουν δασμούς 18% περίπου, όπως και τα δικά μας. Είναι η ώρα όσοι ενδιαφέρονται γιο το προϊόν, τους παραγωγούς και τους εργαζόμενους στον κλάδο, να αναλάβουν τις ευθύνες τους».

Όταν ο καπνός αποκτήσει «ονομαστική» αξία όπως το κρασί θα επιβιώσουν οι παραγωγοί

Ένα εναλλακτικό σενάριο που θα μπορούσε να δώσει υπεραξία στον καπνό, μέσα από την μεταποίηση και την εμπορία του τελικού προϊόντος, κατά το πρότυπο του κρασιού και των διαφόρων σημάτων που εμφανίστηκαν τα τελευταία χρόνια σε όλες τις παραγωγικές περιοχές της χώρας, μου ανέφερε ο καπνοπαραγωγός από την Πέλλα, Κ. Κωνσταντινίδης. «Με τη διαμόρφωση της νέας ΚΑΠ, είναι σίγουρο ότι δεν μπορούμε να παράγουμε καπνό χωρίς ποιοτικά χαρακτηριστικά για πρώτη ύλη στη καπνοβιομηχανία. Πρέπει να δημιουργήσουμε προϊόν με προσανατολισμό στην αγορά και με τη βοήθεια των αποσυνδεμένων ενισχύσεων να εστιάσουμε στην αγορά», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Η καπνοκαλλιέργεια αποτέλεσε για μεγάλα κομμάτια της ελληνικής υπαίθρου την ατμομηχανή της ανάπτυξής της. Αυτό γιατί απαιτούσε σχετικά μικρή έκταση στην οποία η αγροτική οικογένεια ενσωμάτωνε πολύ χειρωνακτική εργασία και απολάμβανε εισόδημα πολλαπλάσια από ότι σε άλλες οικογένειες. Η ενασχόληση από γενιά σε γενιά έδωσε την τεχνογνωσία παραγωγής στον αγρότη – καπνοκαλλιεργητή και αυτό αποτελεί πλέον κληρονομιά του που για κανένα λόγω δεν πρέπει να αγνοηθεί και προσπεραστεί σαν ένα άχρηστο κομμάτι της ιστορίας του. Γιατί ο καπνός είναι ένα προϊόν δύσκολο στην καλλιέργεια που απαιτεί ειδικό μηχανολογικό εξοπλισμό για την παραγωγική διαδικασία. Όπως επίσης την βαθιά γνώση του φυτού και των αναγκών του σε κάθε φάση της παραγωγής και ωρίμανσης για την επίτευξη του τέλειου αποτελέσματος και την τέρψη των αισθήσεων των καταναλωτών. Αυτά τα στοιχεία υπάρχουν στους αγρότες – καπνοπαραγωγούς και είναι άδικο στην εφαρμογή του νέου κοινοτικού κανονισμού και της αποσύνδεσης της παραγωγής από τις επιδοτήσεις να χαθεί ένα προϊόν, που η παραγωγή του στη χώρα μας άρχισε το 1600 μ.Χ και έδινε ζωή σε ορεινές και μειονεκτικές περιοχές της. Σύμφωνα με τον κ. Κωνσταντινίδη, ο καπνός θα μπορούσε να φτάσει σε τελικό στάδιο σε διάφορες μορφές, ανάλογα με τις ποικιλίες και την περιοχή προέλευσης και να γίνει: - Λεπτοκομμένος καπνός για τσιγάρα - Πούρα χειροποίητα - Τσιγάρα χωρίς προσθήκη χημικών Μελετώντας τον «καπνικό» χάρτη της Ελλάδας διαπιστώνουμε ότι αυτός ξεκινάει από την Αιτωλοακαρνανία και καταλήγει στην Κομοτηνή, με ποικιλίες προσαρμοσμένες στο μικροκλίμα της κάθε περιοχής. Γενικεύοντας και με μια πρώτη ανάγνωση του χάρτη θα μπορούσαμε να κατηγοριοποιήσουμε τις περιοχές σε: - Περιοχές παραγωγής καπνών δυτικού τύπου Μπέρλεϋ, Βιρτζίνια και την μεταστροφή αυτών σε καπνά τύπου Αβάνας για την παραγωγή πούρων. - Και στις περιοχές που παράγουν τα ανατολικού τύπου που με κατάλληλες προσαρμογές στις υπάρχουσες ποικιλίες την παραγωγή λεπτοκομμένου καπνού, τσιγάρων. - Ακόμη και μιας επιπλέον κατηγορίας βιολογικού καπνού σε περιοχές που από τα ιστορικά στοιχεία και την εμπειρία γνωρίζουμε ότι είναι εφικτό. Οι ανασταλτικοί παράγοντες σε μια τέτοια προσπάθεια είναι αυτή την στιγμή καταρχήν η κλίμακα φορολόγησης που είναι προσαρμοσμένη σε μεγάλες μεταποιητικές μονάδες και δεν υπάρχει πρόβλεψη για μικρούς και ευέλικτους σχηματισμούς που θα έχουν είτε την μορφή οικοτεχνίας είτε την μορφή συνεταιρισμού. Το φορολογικό μας σύστημα δεν αναγνωρίζει μικρές μεταποιητικές μονάδες και βάζει όρια που είναι δυσβάσταχτα ακόμα και για μεγάλους σχηματισμούς. Και ο δεύτερος ανασταλτικός παράγοντας είναι έλλειψη ενημέρωσης στους παραγωγούς για την προοπτική που μπορεί να έχουν μέσα από μια καλλιέργεια που κατά βάση γνωρίζουν αλλά που χρειάζεται να επεκτείνουν τις γνώσεις τους στη μεταποίηση και εμπορία του καπνού. Πρέπει να δούμε τη συνεχιζόμενη ανάπτυξη της ελληνικής υπαίθρου, κυρίως μέσα από καλλιέργειες που παραδοσιακά ήταν ανεπτυγμένες στην ελληνική ύπαιθρο και όχι να ψάχνουμε νέα μαγικά προϊόντα. Ειδικά στις καπνοπαραγωγικές περιοχές στην εμπειρία της παραγωγής να προσθέσουμε την γνώση της μεταποίησης και την κατάρτιση στην εμπορία. Με αυτόν τον τρόπο θα προκύψουν μορφές κάθετης ολοκλήρωσης και ο αγρότης θα μπορέσει να καρπωθεί την υπεραξία από όλα τα στάδια της μεταποίησης.

Τα λάθη πληρώνονται, δύσκολα θα διαπραγματευθούμε στις Βρυξέλλες

Τα λάθη πληρώνονται και για να διαπραγματευτείς κάτι στην Ε।Ε. πρέπει να είσαι από «θέση ισχύος» με τους συνομιλητές σου. Μέσα Ιουλίου 2008 είχαμε αναφέρει ότι η Κομισιόν θα προχωρήσει σε μείωση κατά 10% των πληρωμών προς την Ελλάδα, για τις στρεμματικές ενισχύσεις και τα μέτρα ενισχύσεων αγροτικής ανάπτυξης, λόγω ελλείψεων στο ΟΣΔΕ. Τον προηγούμενο μήνα (Ιούνιος 2008) ήρθαν οι πραγματογνώμονες της Ε.Ε. για να κάνουν ελέγχους στον τομέα των γεωργικών επιδοτήσεων. Αυτό που ψάχνανε οι ελεγκτές το βρήκανε, οι άμεσες ενισχύσεις δεν δίνονται με σωστά κριτήρια και η κυβέρνηση τώρα καλείτε να απολογηθεί.

Το αποτέλεσμα των ελέγχων ήταν η έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που υπογράφεται από τους επιθεωρητές Sven Kolling, Γεώργιο Καρακατσάνη, Michael Spang και Heike Walz και αποτελεί «χαστούκι» για τον τρόπο διαχείρισης των αγροτικών επιδοτήσεων. Για την περικοπή του 10%, η Κομισιόν είχε δώσει προθεσμία μέχρι τις 22 Σεπτεμβρίου, επισημαίνοντας ότι «οι ελλείψεις αφορούν κυρίως στο υφιστάμενο ελληνικό σύστημα αναγνώρισης αγροτεμαχίων, το οποίο είναι αναποτελεσματικό λόγω παρωχημένων και ανακριβών δεδομένων». Τελικά δόθηκε «σιωπηλά» μια τρίμηνη παράταση από την Ε.Ε., αλλά μέσα σε τρεις μήνες πως μπορείς να «διορθώσεις» τα παρωχημένα και ανακριβή στοιχεία; Όσο για την έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης το υπουργείο την «κρύβει» και αποφεύγει να ενημερώσει κανένα κόμμα. Ενώ όλα αυτά συμβαίνουν στη χώρα μας συνεδριάζουν οι 27 υπουργοί Γεωργίας της Ε.Ε. για να κάνουν το «τσεκ απ» της ΚΑΠ στις Βρυξέλλες. Ένα από τα θέματα που συζητούν είναι για την πληρωμή των αποσυνδεδεμένων από την παραγωγή επιδοτήσεων που δίνουν στους αγρότες. Πρόσφατα η Επίτροπος Γεωργίας σε μια ομιλία της στο Clermont-Ferrand της Γαλλίας, μίλησε για τους τρεις τρόπους καταβολής αυτών των επιδοτήσεων, τον «ιστορικό», το «περιφερειακό» και το «υβριδικό», όπως το χαρακτήρισε μια διασταύρωση των δύο προηγούμενων. Ως γνωστόν στην Ελλάδα υπάρχει το «ιστορικό» μοντέλο που με βάση την παραγωγή που είχε ο κάθε αγρότης για κάποια έτη εισπράττει τις ενισχύσεις. Τα πράγματα όμως αλλάζουν και η Επιτροπή φαίνεται να θέλει αυτό το μοντέλο να το εγκαταλείψει. Τις θέσεις των Βρυξελλών, τις παρουσίασε με σαφήνεια στην ομιλία της η Επίτροπος Γεωργίας. «Το ιστορικό μοντέλο της ενιαίας ενίσχυσης μπορεί να είχε πλεονεκτήματα το 2003, ένα από αυτά ήταν ότι ήταν πιο πολιτικά αποδεκτό από τους αγρότες», είπε η κυρία Μπόελ, αλλά, ρίχνοντας μια αληθινή «ρουκέτα», υποστήριξε ότι «σε δέκα χρόνια (2013) θα έχει ένα σοβαρό μειονέκτημα, «πως μπορείς να δικαιολογήσεις στον Ευρωπαίο φορολογούμενο ότι ένας αγρότης εισπράττει περισσότερα χρήματα από έναν άλλον, λόγο της παραγωγής που είχε πριν….. είκοσι χρόνια». Αν μας επιβληθεί το «περιφερειακό», τότε με απλά λόγια θα μεγαλώσουν τα στόματα και θα είναι ίδια η πίτα. Δηλαδή θα πληρώνονται σύμφωνα με τις εκτάσεις, ανεξάρτητα αν είχαν ή όχι παραγωγή τα χρόνια αναφοράς. 'Αρα από τη μια θα εισπράττουν περισσότεροι αλλά από την άλλη θα μειωθεί το ποσό της ενίσχυσης δραματικά. Το πιο δύσκολο για την περίπτωση της χώρας μας είναι ότι το ιστορικό μοντέλο στηρίζεται στον «αέρα», αφού με τα λάθη του ΟΣΔΕ «γελάνε και οι κότες» στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αν θέλει η Επιτροπή να επιβάλλει το «περιφερειακό» μοντέλο, τότε τι μπορεί να απαντήσει ο Έλληνας υπουργός; Τα λάθη πληρώνονται και δεν μπορείς να «ορθώσεις ανάστημα» σε κανένα Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας, αν σαν κυβέρνηση έχεις κάνει γαργάρα τα «πανωγραψίματα» και δικαίωσες τους ψεύτες ενώ την πλήρωσαν οι τίμιοι.