Όταν ο καπνός αποκτήσει «ονομαστική» αξία όπως το κρασί θα επιβιώσουν οι παραγωγοί

Ένα εναλλακτικό σενάριο που θα μπορούσε να δώσει υπεραξία στον καπνό, μέσα από την μεταποίηση και την εμπορία του τελικού προϊόντος, κατά το πρότυπο του κρασιού και των διαφόρων σημάτων που εμφανίστηκαν τα τελευταία χρόνια σε όλες τις παραγωγικές περιοχές της χώρας, μου ανέφερε ο καπνοπαραγωγός από την Πέλλα, Κ. Κωνσταντινίδης. «Με τη διαμόρφωση της νέας ΚΑΠ, είναι σίγουρο ότι δεν μπορούμε να παράγουμε καπνό χωρίς ποιοτικά χαρακτηριστικά για πρώτη ύλη στη καπνοβιομηχανία. Πρέπει να δημιουργήσουμε προϊόν με προσανατολισμό στην αγορά και με τη βοήθεια των αποσυνδεμένων ενισχύσεων να εστιάσουμε στην αγορά», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Η καπνοκαλλιέργεια αποτέλεσε για μεγάλα κομμάτια της ελληνικής υπαίθρου την ατμομηχανή της ανάπτυξής της. Αυτό γιατί απαιτούσε σχετικά μικρή έκταση στην οποία η αγροτική οικογένεια ενσωμάτωνε πολύ χειρωνακτική εργασία και απολάμβανε εισόδημα πολλαπλάσια από ότι σε άλλες οικογένειες. Η ενασχόληση από γενιά σε γενιά έδωσε την τεχνογνωσία παραγωγής στον αγρότη – καπνοκαλλιεργητή και αυτό αποτελεί πλέον κληρονομιά του που για κανένα λόγω δεν πρέπει να αγνοηθεί και προσπεραστεί σαν ένα άχρηστο κομμάτι της ιστορίας του. Γιατί ο καπνός είναι ένα προϊόν δύσκολο στην καλλιέργεια που απαιτεί ειδικό μηχανολογικό εξοπλισμό για την παραγωγική διαδικασία. Όπως επίσης την βαθιά γνώση του φυτού και των αναγκών του σε κάθε φάση της παραγωγής και ωρίμανσης για την επίτευξη του τέλειου αποτελέσματος και την τέρψη των αισθήσεων των καταναλωτών. Αυτά τα στοιχεία υπάρχουν στους αγρότες – καπνοπαραγωγούς και είναι άδικο στην εφαρμογή του νέου κοινοτικού κανονισμού και της αποσύνδεσης της παραγωγής από τις επιδοτήσεις να χαθεί ένα προϊόν, που η παραγωγή του στη χώρα μας άρχισε το 1600 μ.Χ και έδινε ζωή σε ορεινές και μειονεκτικές περιοχές της. Σύμφωνα με τον κ. Κωνσταντινίδη, ο καπνός θα μπορούσε να φτάσει σε τελικό στάδιο σε διάφορες μορφές, ανάλογα με τις ποικιλίες και την περιοχή προέλευσης και να γίνει: - Λεπτοκομμένος καπνός για τσιγάρα - Πούρα χειροποίητα - Τσιγάρα χωρίς προσθήκη χημικών Μελετώντας τον «καπνικό» χάρτη της Ελλάδας διαπιστώνουμε ότι αυτός ξεκινάει από την Αιτωλοακαρνανία και καταλήγει στην Κομοτηνή, με ποικιλίες προσαρμοσμένες στο μικροκλίμα της κάθε περιοχής. Γενικεύοντας και με μια πρώτη ανάγνωση του χάρτη θα μπορούσαμε να κατηγοριοποιήσουμε τις περιοχές σε: - Περιοχές παραγωγής καπνών δυτικού τύπου Μπέρλεϋ, Βιρτζίνια και την μεταστροφή αυτών σε καπνά τύπου Αβάνας για την παραγωγή πούρων. - Και στις περιοχές που παράγουν τα ανατολικού τύπου που με κατάλληλες προσαρμογές στις υπάρχουσες ποικιλίες την παραγωγή λεπτοκομμένου καπνού, τσιγάρων. - Ακόμη και μιας επιπλέον κατηγορίας βιολογικού καπνού σε περιοχές που από τα ιστορικά στοιχεία και την εμπειρία γνωρίζουμε ότι είναι εφικτό. Οι ανασταλτικοί παράγοντες σε μια τέτοια προσπάθεια είναι αυτή την στιγμή καταρχήν η κλίμακα φορολόγησης που είναι προσαρμοσμένη σε μεγάλες μεταποιητικές μονάδες και δεν υπάρχει πρόβλεψη για μικρούς και ευέλικτους σχηματισμούς που θα έχουν είτε την μορφή οικοτεχνίας είτε την μορφή συνεταιρισμού. Το φορολογικό μας σύστημα δεν αναγνωρίζει μικρές μεταποιητικές μονάδες και βάζει όρια που είναι δυσβάσταχτα ακόμα και για μεγάλους σχηματισμούς. Και ο δεύτερος ανασταλτικός παράγοντας είναι έλλειψη ενημέρωσης στους παραγωγούς για την προοπτική που μπορεί να έχουν μέσα από μια καλλιέργεια που κατά βάση γνωρίζουν αλλά που χρειάζεται να επεκτείνουν τις γνώσεις τους στη μεταποίηση και εμπορία του καπνού. Πρέπει να δούμε τη συνεχιζόμενη ανάπτυξη της ελληνικής υπαίθρου, κυρίως μέσα από καλλιέργειες που παραδοσιακά ήταν ανεπτυγμένες στην ελληνική ύπαιθρο και όχι να ψάχνουμε νέα μαγικά προϊόντα. Ειδικά στις καπνοπαραγωγικές περιοχές στην εμπειρία της παραγωγής να προσθέσουμε την γνώση της μεταποίησης και την κατάρτιση στην εμπορία. Με αυτόν τον τρόπο θα προκύψουν μορφές κάθετης ολοκλήρωσης και ο αγρότης θα μπορέσει να καρπωθεί την υπεραξία από όλα τα στάδια της μεταποίησης.