Αν και ο ΕΦΕΤ μεταφέρθηκε στο
Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, παραμένουν τα σοβαρά προβλήματα
στους έλεγχους των τροφίμων στη χώρα μας. Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά οι
εργαζόμενοι στον Οργανισμό στον ΑγροΤύπο «θα θέλαμε να ενημερώσουμε την κοινή
γνώμη για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο έλεγχος της ασφάλειας και
υγιεινής των τροφίμων, ώστε να μην μπορεί «να πέσει από τα σύννεφα» κανείς
ανευθυνοϋπεύθυνος, αν, ο μη γένοιτο, ξεσπάσει κανένα διατροφικό σκάνδαλο». Όπως
τονίζει ο κ. Πέτρος Σωτηρίου, πρόεδρος του Συλλόγου Μονίμων Υπαλλήλων του ΕΦΕΤ,
«από την εκλογή της κυβέρνησης, το 2012, έχουμε μεταφερθεί από το υπουργείο
Ανάπτυξης στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Εμείς ελπίζαμε ότι
όταν ο ΕΦΕΤ πήγε στο ΥπΑΑΤ θα λειτουργούσε σαν Κεντρική Αρμόδια Αρχή στον
έλεγχο των τροφίμων, κάτι όμως που δεν έγινε».
Με το πολυνομοσχέδιο 4235 του
ΥπΑΑΤ, αποφασίστηκε να μην λειτουργεί ο ΕΦΕΤ σαν Κεντρική Αρμόδια Αρχή στον
έλεγχο των τροφίμων αλλά το ίδιο το υπουργείο. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει το
άρθρο 2 στην παράγραφο 1 του συγκεκριμένου νόμου, αρμόδιες αρχές είναι το
Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων δια των αρμοδίων κατά περίπτωση
υπηρεσιών του και του εποπτευόμενου από αυτό ΕΦΕΤ. Όμως στη συνέχεια στην τρίτη
παράγραφο του ίδιου άρθρου αναφέρει ότι η προκείμενη διάταξη δεν θίγει και δεν
καταργεί αρμοδιότητες άλλων Υπουργείων ή φορέων που η κείμενη νομοθεσία ήδη
ρυθμίζει. Αυτό δημιουργεί μια σειρά από προβλήματα συντονισμού. Το ΥπΑΑΤ θα
έπρεπε, ασκώντας την αρμοδιότητά του, να επισπεύσει την υπογραφή αποφάσεων για
να υπάρξει ο κεντρικός συντονισμός των ελέγχων.
Τα προβλήματα αναδείχτηκαν τις
ημέρες του Πάσχα. Όπως καταγγέλλουν οι ίδιοι οι ελεγκτές, δεν υπήρξε κανένας
συντονισμός ή ενίσχυση των ελέγχων. «Αυτό που έγινε το Πάσχα στην Βαρβάκειο,
όπου συνυπήρχαν 4 ελεγκτικοί φορείς και έκαναν με διαφορετικό τρόπο τη δουλειά
του ο καθένας, είναι ενδεικτικό. Η αίσθηση που επικρατεί μεταξύ των συναδέλφων
είναι ότι αφήνονται μετέωροι και ακαθοδήγητοι σε ένα ασαφές και αντιφατικό
νομικό πλαίσιο ελέγχων, το οποίο όμως αντανακλά άμεσα στην ασφάλεια των
καταναλωτών. Η όποια συνεργασία μεταξύ των Υπηρεσιών ήρθε μετά από πρωτοβουλία
των υπηρεσιακών προϊσταμένων τους, ώστε να αποφευχθούν σε τοπικό επίπεδο
επικαλύψεις, δηλαδή οι ελάχιστοι ελεγκτές να μην ξοδεύουν άσκοπα δυνάμεις σε
ελέγχους στις ίδιες επιχειρήσεις», αναφέρει ο πρόεδρος των εργαζομένων στον
ΕΦΕΤ.
Σήμερα, τρεις ολόκληρους μήνες μετά την ψήφιση του νόμου, που θεωρητικά θα ρύθμιζε τα θέματα του ελέγχου τροφίμων και των κυρώσεων, έχουν επιβεβαιωθεί στην πράξη τα παρακάτω:
Α) δεν έχουν εκδοθεί εγκύκλιοι εφαρμογής, ενώ το νέο καθεστώς ορίζει μια διαφορετική αντίληψη ελέγχων και μια χαλάρωση των κυρώσεων.
Β) Την ίδια ακριβώς περίοδο έχουν εκδοθεί από άλλα Υπουργεία Αποφάσεις και οδηγίες, οι οποίες αφορούν στον έλεγχο επιχειρήσεων τροφίμων, που κινούνται σε εντελώς αντίθετη κατεύθυνση, θεωρούν με διαφορετικό τρόπο τις Ενωσιακές ρυθμίσεις και προκαλούν απίστευτο μπέρδεμα στις επιχειρήσεις (ρυθμίσεις υπουργείων Ανάπτυξης, Υγείας, Οικονομικών).
Σύμφωνα με τους εργαζομένους, προβλήματα του ΕΦΕΤ είναι τα εξής:
1) στην ανεπαρκή στελέχωση του Φορέα η οποία επιδεινώθηκε μετά την διαθεσιμότητα 15 συναδέλφων κρίσιμων ειδικοτήτων χωρίς να υπάρξει καμιά προηγούμενη αξιολόγηση
2) στη μη ολοκλήρωση της κάλυψης όλου του ελλαδικού χώρου (οι Κυκλάδες, τα Δωδεκάνησα, τα Ιόνια, αλλά και η Πελοπόννησος δεν έχουν καθόλου υπηρεσία του ΕΦΕΤ, ή καλύπτονται υποτυπωδώς από άλλες Διευθύνσεις)
3) στην μείωση του αριθμού των εκτός έδρας ελέγχων από 120 σε μόλις 60. Επιπλέον ανατρέπεται και το καθεστώς χορήγησης ημερήσιας αποζημίωσης (των 10 Ευρώ).
4) η επιλεκτική χορήγηση του ανθυγιεινού επιδόματος σε ελεγκτές μιας μόνο ειδικότητας, δημιουργεί συνθήκες υπονόμευσης του κλίματος ισότιμης συνεργασίας μεταξύ των ελεγκτών, οι οποίοι κάνουν ακριβώς την ίδια δουλειά και υπόκεινται στους ίδιους πραγματικούς και σοβαρούς κινδύνους για την υγεία τους (χημικούς, μικροβιολογικούς, θερμοκρασιακούς κλπ).
5) σε όλα αυτά, ας προστεθεί το γεγονός ότι δεν έχει οριστεί νέο Διοικητικό Συμβούλιο εδώ και μήνες, και το παλαιό λειτουργεί, κατά βάσιν, διεκπεραιωτικά.
Σήμερα, τρεις ολόκληρους μήνες μετά την ψήφιση του νόμου, που θεωρητικά θα ρύθμιζε τα θέματα του ελέγχου τροφίμων και των κυρώσεων, έχουν επιβεβαιωθεί στην πράξη τα παρακάτω:
Α) δεν έχουν εκδοθεί εγκύκλιοι εφαρμογής, ενώ το νέο καθεστώς ορίζει μια διαφορετική αντίληψη ελέγχων και μια χαλάρωση των κυρώσεων.
Β) Την ίδια ακριβώς περίοδο έχουν εκδοθεί από άλλα Υπουργεία Αποφάσεις και οδηγίες, οι οποίες αφορούν στον έλεγχο επιχειρήσεων τροφίμων, που κινούνται σε εντελώς αντίθετη κατεύθυνση, θεωρούν με διαφορετικό τρόπο τις Ενωσιακές ρυθμίσεις και προκαλούν απίστευτο μπέρδεμα στις επιχειρήσεις (ρυθμίσεις υπουργείων Ανάπτυξης, Υγείας, Οικονομικών).
Σύμφωνα με τους εργαζομένους, προβλήματα του ΕΦΕΤ είναι τα εξής:
1) στην ανεπαρκή στελέχωση του Φορέα η οποία επιδεινώθηκε μετά την διαθεσιμότητα 15 συναδέλφων κρίσιμων ειδικοτήτων χωρίς να υπάρξει καμιά προηγούμενη αξιολόγηση
2) στη μη ολοκλήρωση της κάλυψης όλου του ελλαδικού χώρου (οι Κυκλάδες, τα Δωδεκάνησα, τα Ιόνια, αλλά και η Πελοπόννησος δεν έχουν καθόλου υπηρεσία του ΕΦΕΤ, ή καλύπτονται υποτυπωδώς από άλλες Διευθύνσεις)
3) στην μείωση του αριθμού των εκτός έδρας ελέγχων από 120 σε μόλις 60. Επιπλέον ανατρέπεται και το καθεστώς χορήγησης ημερήσιας αποζημίωσης (των 10 Ευρώ).
4) η επιλεκτική χορήγηση του ανθυγιεινού επιδόματος σε ελεγκτές μιας μόνο ειδικότητας, δημιουργεί συνθήκες υπονόμευσης του κλίματος ισότιμης συνεργασίας μεταξύ των ελεγκτών, οι οποίοι κάνουν ακριβώς την ίδια δουλειά και υπόκεινται στους ίδιους πραγματικούς και σοβαρούς κινδύνους για την υγεία τους (χημικούς, μικροβιολογικούς, θερμοκρασιακούς κλπ).
5) σε όλα αυτά, ας προστεθεί το γεγονός ότι δεν έχει οριστεί νέο Διοικητικό Συμβούλιο εδώ και μήνες, και το παλαιό λειτουργεί, κατά βάσιν, διεκπεραιωτικά.
