30 Ιουν 2008

Πως θα γίνει η εξοικονόμηση νερού με αγρότες ανενημέρωτους;

Με αρκετή επισημότητα, υπογράφηκε στο Ζάππειο, η Χάρτα για την εξοικονόμηση του νερού. Στη Χάρτα, περιλαμβάνεται και η εθελοντική δέσμευση των αγροτών για την εξοικονόμηση νερού στον αγροτικό τομέα. Όλοι συμφωνούν ότι χρειάζεται ορθολογική χρήση όσον αφορά το «αγροτικό» νερό, αλλά υπάρχουν κάποια ερωτηματικά για τις πρακτικές εξοικονόμησης που προτείνονται, που αφορούν κυρίως την ενημέρωση των αγροτών, αλλά και το τρόπο που θα καλυφθεί το κόστος που θα επιβαρύνει του παραγωγούς η εφαρμογή αυτών των μέτρων.

Εδώ πρέπει να αναφέρουμε ότι η ενημέρωση σε ένα κλάδο, γίνεται συνήθως από τον ειδικό τύπο με τη βοήθεια εξειδικευμένων δημοσιογράφων. Δυστυχώς στην χώρα μας αν και υπάρχει ειδικός αγροτικός τύπος, δεν τον υπολογίζουνε.
Επίσης στη Χάρτα δεν λαμβάνονται υπ’ όψιν τα μειονέκτημα που κυριαρχούν εδώ και χρόνια στην ελληνική γεωργία και είναι η φυσικογεωγραφική θέση των χωραφιών (επικλινείς περιοχές, εντατική διάβρωση, μεγάλη ταχύτητα αποστράγγισης), η κατάτμηση των κλήρων (μικρού εμβαδού έκταση συχνά με ανάπτυξη κατά τη κλίση του πρανούς) και η κακή έως ανύπαρκτη διαχείριση υδάτων (εγγειοβελτιωτικά έργα και υποδομές). Όσον αφορά τις υποδομές, μέχρι σήμερα λειτουργούν γύρω στα 470 περίπου εγγειοβελτιωτικά έργα, αλλά το νερό διοχετεύεται δια μέσου παλαιών αρδευτικών δικτύων με αποτέλεσμα οι απώλειες να φτάνουν το 40%. Την ίδια στιγμή υπάρχουν 453 φορείς όργανα διοίκησης, λειτουργίας και συντήρησης των έργων, που σίγουρα δεν είναι εύκολο να συντονιστούν μεταξύ τους.

Οι δώδεκα πρακτικές, με σκοπό τον περιορισμό της σπατάλης νερού, χωρίς να μειώνεται η ποιότητα και η ποσότητα της παραγωγής, είναι οι εξής:
Εξοικονόμηση στις Καλλιέργειες
1. Στα καλλιεργούμενα αρδευόμενα είδη, επιλέγουμε ποικιλίες και υβρίδια που δίνουν υψηλές αποδόσεις, με λιγότερο νερό. Επιλέγουμε επομένως ποικιλίες και υβρίδια που μπορεί να είναι παραγωγικά ακόμα και σε συνθήκες έλλειψης νερού, κατόπιν σχετικών μελετών. Πάντως σε καμία περίπτωση δε χρησιμοποιούμε υβρίδια γενετικώς τροποποιημένα.
2. Επιλέγουμε σύστημα άρδευσης με σταγόνες εφόσον υπάρχουν οι προϋποθέσεις (υπόγεια αρδευτικά δίκτυα). Ελέγχουμε και συντηρούμε όλο τον αρδευτικό εξοπλισμό μας τακτικά, ώστε να εντοπίζουμε τυχόν βλάβες και να τις γνωστοποιούμε στους αρμόδιους φορείς, μειώνοντας τις απώλειες του νερού στο ελάχιστο.
3. Υιοθετούμε την ανάγκη εδαφολογικής αναγνώρισης (μηχανική και χημική ανάλυση εδάφους) για να γνωρίζουμε τις ανάγκες των χωραφιών για να καθορίσουμε ακριβώς το χρόνο και την ποσότητα άρδευσης που χρειάζονται οι καλλιέργειες, έτσι ώστε να αποφεύγουμε τη σπατάλη του νερού. Κρίνουμε απόλυτα αναγκαία την εδαφική ανάλυση για να γνωρίζουμε τις ανάγκες των χωραφιών μας και μετράμε με ειδικά όργανα την υγρασία του εδάφους για να καθορίζουμε ακριβώς το εύρος και την ποσότητα άρδευσης που χρειάζονται οι καλλιέργειες, έτσι ώστε να αποφεύγεται η σπατάλη του νερού.
4. Δεν ποτίζουμε όταν επικρατούν ισχυροί άνεμοι και υψηλές θερμοκρασίες, που κάνουν πιο έντονη την εξάτμιση του νερού. Προσπαθούμε να ποτίζουμε τις νυκτερινές ώρες, που η εξάτμιση του νερού είναι λιγότερο έντονη.
5. Καταπολεμούμε συστηματικά τα ζιζάνια, αν είναι δυνατόν με μέσα που δεν βλάπτουν το περιβάλλον, τα οποία καθώς αναπτύσσονται καταναλώνουν νερό, πολλές φορές περισσότερο και από τα καλλιεργούμενα φυτά, ώστε να εξοικονομούμε το νερό για τις καλλιέργειες.
6. Εφαρμόζουμε σύγχρονες καλλιεργητικές μεθόδους σύμφωνα με σχετικές μελέτες με στόχο τη μεγιστοποίηση των αποδόσεων και την ελαχιστοποίηση των απωλειών σε νερό άρδευσης.
7. Επιδιώκουμε να συγκεντρώνουμε και να αξιοποιούμε το νερό της βροχής όπου είναι εφικτό για να το χρησιμοποιήσουμε στις καλλιέργειες.
8. Επαναχρησιμοποιούμε τα νερά στράγγισης για άρδευση, όπου αυτό είναι δυνατόν και μετά από υποδείξεις των γεωπόνων ώστε να μην δημιουργηθούν προβλήματα αλατότητας, ταυτόχρονα με την εξοικονόμηση του νερού, πετυχαίνουμε και επαναχρησιμοποίηση των λιπασμάτων, προστατεύοντας πολλαπλά τη φύση.
Εξοικονόμηση στην Κτηνοτροφία
9. Γεμίζουμε τις ποτίστρες όταν πλησιάζει η ώρα για το πότισμα των ζώων και όχι νωρίτερα, για να αποφεύγουμε την εξάτμιση και τη ρύπανση του νερού από σκόνες. Δεν παραγεμίζουμε τις ποτίστρες και τις τοποθετούμε στη σκιά για να μην εξατμίζεται το νερό. Αν υπάρχει η δυνατότητα, χρησιμοποιούμε ποτίστρες σύγχρονης τεχνολογίας (αυτόματες ή με βαλβίδα), για να περιορίσουμε την σπατάλη του νερού.
10. Προσέχουμε, ώστε να μην σπαταλάμε νερό κατά το πλύσιμο του αμελκτικoύ συγκροτήματος. Χρησιμοποιούμε πιεστικό σύστημα για το πλύσιμο των διαφόρων χώρων στις κτηνοτροφικές μονάδες.
11. Ελέγχουμε τα λάστιχα και τους σωλήνες των κτηνοτροφικών μονάδων για διαρροές, τις οποίες διορθώνουμε αμέσως μόλις εντοπισθούν.
12. Επιδιώκουμε τη συμμετοχή των αγροτών, μέσα από τις συνεταιριστικές τους οργανώσεις στη διαμόρφωση και υλοποίηση των πολιτικών και των σχεδίων βιώσιμης διαχείρισης του νερού σε επίπεδο υδρολογικής λεκάνης, ώστε μέσα από τη διαβούλευση να διαμορφωθεί μια πιο υπεύθυνη στάση».

Δεν υπάρχουν σχόλια: