12 Ιουν 2009

Καλή χρήση και αποφυγή της σπατάλης νερού κατά την άρδευση


Η μόνη λύση για την εξοικονόμηση νερού είναι η ορθολογική χρήση, υποστηρίζει το ΓΕΩΤΕ.Ε. - Παράρτημα Κεντρικής Ελλάδας και συνιστά στους αγρότες προσοχή στη σπατάλη νερού κατά την άρδευση. Ακόμη ζητά από την πολιτεία την επιτάχυνση των ήδη εκτελουμένων έργων. Όπως τονίζει το ΓΕΩΤ.Ε.Ε. οι υπόγειοι υδροφορείς σε πολλές περιοχές της χώρας εξαντλούνται, ενώ η θάλασσα έχει εισχωρήσει για τα καλά στον υδροφόρο ορίζοντα. «Η αλόγιστη χρήση και σπατάλη των υπόγειων υδάτων και το ανεξέλεγκτο καθεστώς των γεωτρήσεων, επιδεινώνει δραματικά την όλη εικόνα, και βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα τεράστιο ζήτημα - κοινωνικό, περιβαλλοντικό, οικονομικό», προσθέτει.


Η πρόσφατη έκθεση του Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΙΓΜΕ), που βασίζεται σε μετρήσεις από 524 σημεία σε όλη την Ελλάδα, αποτελεί την πιο πρόσφατη και αξιόπιστη καταγραφή για τον προκλητικό τρόπο διαχείρισης και εκμετάλλευσης του υδάτινου πλούτου. Η ανάγκη λήψης μέτρων είναι επιτακτική. Σε κάθε περίπτωση, όπως επισημαίνεται από το ΙΓΜΕ, οι περιοχές που έχουν οξύ πρόβλημα με τα υπόγεια νερά τους αυξάνονται. Ένα απτό παράδειγμα είναι η Χαλκιδική, όπου οι βρύσες πλέον «τρέχουν» θάλασσα, προτού καν ξεκινήσει η τουριστική περίοδος. Στην ίδια κατηγορία ανήκουν περιοχές της ανατολικής Βοιωτίας και πολλά από τα νησιά του Αιγαίου. Ταυτόχρονα, στις περιοχές που ήδη αντιμετώπιζαν πρόβλημα, η κατάσταση επιδεινώνεται συνεχώς.
Ο γενικός διευθυντής του ΙΓΜΕ, κ. Ανδρέας Γεωργακόπουλος, παρουσίασε τα ανησυχητικά νέα στοιχεία στην Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής: «πρόκειται για τα αποτελέσματα των πιο πρόσφατων μετρήσεων του ινστιτούτου, που πραγματοποιούνται από ένα δίκτυο 524 σημείων σε όλη τη χώρα για λογαριασμό της Κεντρικής Υπηρεσίας Υδάτων του ΥΠΕΧΩ∆Ε, σε εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας. Σύμφωνα λοιπόν με τις τελευταίες μετρήσεις του ΙΓΜΕ, από τα 236 υπόγεια υδροφόρα συστήματα της χώρας, τα 110 χαρακτηρίζονται πλέον ως απειλούμενα, δηλαδή σχεδόν ένα στα δύο. Με δεδομένη την ανομβρία της προηγούμενων ετών, που οδήγησε στη μείωση των υπόγειων αποθεμάτων, ποσοτικά και ποιοτικά έχουμε αρχίσει πλέον να έχουμε πρόβλημα».
Ειδικά στο Θεσσαλικό κάμπο η επί δεκαετίες κατασπατάληση του υπόγειου νερού οδήγησαν που υπόγειους υδροφορείς σε εξάντληση. Οι γεωτρήσεις φτάνουν όλο και πιο βαθιά, παρότι διανύσαμε ένα βροχερό έτος, ενώ τα μέτρα περιορισμού της σπατάλης είναι ακόμα πολύ περιορισμένα.
Η μόνη λύση για την αντιμετώπιση των προβλημάτων είναι η ορθολογική διαχείριση. Το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, Παράρτημα Κεντρικής Ελλάδας, με ανακοίνωσή του συνιστά στους αγρότες να εφαρμόζουν τα παρακάτω μέτρα:
Να αποφεύγονται τα ποτίσματα κατά τις θερμές ώρες της ημέρας και όταν πνέουν άνεμοι. Τα ποτίσματα πρέπει κατά προτίμηση να γίνονται νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα και αν είναι δυνατόν κατά τις νυκτερινές ώρες, ώστε να μειώνονται οι απώλειες από την εξάτμιση.
Να παίρνουμε τα αναγκαία μέτρα, ώστε να μειώνονται οι απώλειες στους σωλήνες μεταφοράς και διανομής νερού (σπασίματα αγωγών).
Να αποφεύγεται το πότισμα με επιφανειακές μεθόδους άρδευσης (κατάκλιση). Επιβάλλεται η αντικατάσταση με σύγχρονα συστήματα άρδευσης (σταγόνα).
Να αποφεύγεται η χορήγηση υπερβολικής δόσης νερού (εκτός από σπατάλη έχουμε και δημιουργία προβλημάτων στις καλλιέργειες).
Να γίνεται επιλογή του σωστού αντλητικού αρδευτικού συγκροτήματος (μείωση του κόστους ποτίσματος) & αξιοποίηση του συνόλου της παροχής της γεώτρησης.
Να γίνεται έγκαιρη καταστροφή ζιζανίων.
Να εφαρμόζονται τα προγράμματα άρδευσης των Τ.Ο.Ε.Β
Επίσης υποστηρίζει ότι γενικός άμεσος στόχος -για όσες περιοχές της Θεσσαλίας και της Κεντρικής Ελλάδας, αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα με τα υπόγεια νερά- πρέπει να είναι η μείωση ή σταθεροποίηση των αρδευόμενων εκτάσεων και η επιτάχυνση των έργων για τη μεταφορά νερού από άλλες περιοχές (Αχελώος).
Θα πρέπει να συνεχισθεί από την πολιτεία, η προσπάθεια που γίνεται με έργα ταμίευσης νερού (φράγματα) σε ορεινές-ημιορεινές περιοχές με μικρό ποσοστό αρδευόμενων εκτάσεων που δεν διαθέτουν υπόγεια νερά.
Θα πρέπει να συνεχισθούν τα έργα ταμίευσης νερού (ταμιευτήρες), στις περιοχές που εξαρτώνται άμεσα από την μειωμένη καλοκαιρινή παροχή του Πηνειού ποταμού, έτσι ώστε να μειωθεί όσο είναι δυνατόν η εξάρτηση από νερό άλλων περιοχών - Νομών.
Θα πρέπει να εκσυγχρονισθούν όσα από τα αρδευτικά έργα έχουν προοπτικές και δυνατότητες εξοικονόμησης νερού, όπως οι επενδυμένες ανοικτές διώρυγες, οι κλειστοί επιφανειακοί ή υπόγειοι αγωγοί. Η εξοικονόμηση αρδευτικού νερού, επιβάλλει την χρηματοδότηση αρδευτικών δικτύων με υψηλό βαθμό αποδοτικότητας, που θα ανταποκρίνεται στις μελλοντικές ανάγκες, με το μικρότερο δυνατό κόστος και εκσυγχρονισμό των υπαρχόντων αρδευτικών δικτύων, για να περιορισθούν οι απώλειες νερού που φθάνουν το 30 - 40%.
Τέλος είναι αναγκαία η αντικατάσταση γεωτρήσεων και ο εκσυγχρονισμός αντλητικών συγκροτημάτων, τα οποία λόγω της μακροχρόνιας χρήσης τους (30 χρόνια) σε ορισμένες περιοχές έχουν αχρηστευθεί ή υπολειτουργούν.

Δεν υπάρχουν σχόλια: