Το Αζερικό αέριο δεν θα ζεστάνει την Ευρώπη

Το Αζερμπαϊτζάν ολοκληρώνει τις διαπραγματεύσεις του με την Ευρώπη τη συμφωνία με τους Ευρωπαίους καταναλωτές για προμήθεια φυσικού αερίου από το δεύτερο τμήμα του κοιτάσματος Σαχ Ντενίζ. Είναι γνωστό ότι το φυσικό αέριο θα διοχετεύεται μέσω του Ύπερ-Αδριατικού αγωγού (Trans-Adriatic Pipeline) (TAP), που οι εργασίες κατασκευής του βρίσκονται τώρα στην αιχμή τους κια ο οποίος θα περάσει και από την Ελλάδα. Το αέριο ανήκει σε Αμερικανικές επιχειρήσεις.

Εξάλλου, το Αζερμπαϊτζάν έχει επιλέξει την οδό μεταφοράς του φυσικού αερίου του το περασμένο καλοκαίρι. Το γαλάζιο αέριο από το κοίτασμα Σαχ Ντενίζ θα διοχετεύεται μέσω του κατασκευαζόμενου αγωγού TAP, και περνώντας μέσα από τα εδάφη της Ελλάδας και της Αλβανίας, καθώς επίσης και μέσα από την Αδριατική Θάλασσα θα φτάσει στη νότια Ιταλία και πιο πέρα - στη Δυτική Ευρώπη. Ο TAP θα ανταγωνίζεται με το Νότιο ρεύμα της Γκαζπρόμ. Ωστόσο, λόγω της μείωσης της παροχής φυσικού αερίου προς την Ευρώπη από άλλες χώρες, π.χ. από την Αλγερία, η αγορά αυτή θα τους χωρέσει όλους.

Το κοίτσμα Σαχ Ντενίζ, που βρίσκεται στο νοτιοδυτικό τμήμα της Κασπίας Θάλασσας κοντά στο Μπακού, αξιοποιείται από το 2006. Το απόθεμά του ξεπερνά τα 3 εκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου. Το εξορυσσόμενο στο πρώτο στάδιο καύσιμο, εξάγεται μέσω του αγωγού Μπακού-Τιφλίδα-Τσεϊχάν στην Τουρκία.

Στην κατασκευή του δεύτερου αγωγού για το Σαχ Ντενίζ συμμετέχουν μερικές εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου. Μεταξύ αυτών είναι η εταιρεία του Αζερμπαϊτζάν SOCAR, η βρετανική BP, η γαλλική Total, η νορβηγική Statoil και και η Fluxys, που είναι ο μεγαλύτερος διαχειριστής της διέλευσης του φυσικού αερίου προς την Ευρώπη.

Μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής του, o TAP θα διοχετεύει 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως, με δυνατότητα επέκτασης σε 20 δισεκατομμύρια. Για σύγκριση, η ισχύς του Νότιου ρεύματος, που προβλέπεται να τεθεί σε λειτουργία ύστερα από δύο χρόνια, θα είναι τρεις φορές μεγαλύτερη - 63 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα.

Σε σχέση με αυτό ο Διευθύνων Σύμβουλος του Ιδρύματος Εθνικής Ενεργειακής Ασφάλειας Κονσταντίν Σίμονοφ είπε: «Στην ευρωπαϊκή αγορά θα έρθουν μόνο 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα – γελοίες ποσότητες. Εκτός απ’ αυτό, αν πάρουμε τις τρέχουσες τιμές του ρωσικού φυσικού αερίου - θα ήταν φθηνότερο. Ο ρυθμός έναρξης σε λειτουργία της δεύτερης διακλάδωσης είναι πολύ μικρός. Το Αζερμπαϊτζάν έχει αρκετά πολύπλοκες σχέσεις με την BP, και συνεχώς αναβάλλεται το αναμενόμενο χρονοδιάγραμμα έναρξης της λειτουργίας του. Το Αζερμπαϊτζάν μιλάει για το 2018, αλλά αυτό είναι μάλλον απίθανο. Είναι καλύτερα να μιλάμε για τα έτη 2021-2022».

Όπως προκύπτει από τις δηλώσεις της ηγεσίας του Αζερμπαϊτζάν, η χώρα σχεδιάζει μέσα τα επόμενα χρόνια να αυξήσει σημαντικά τις προμήθειες φυσικού αερίου προς τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μα, δεν είναι αδύνατο να μην επιστήσουμε την προσοχή στην έλλειψη συγκεκριμένων στοιχείων.

Το φυσικό αέριο του Αζερμπαϊτζάν έχει προοπτικές στην Ευρώπη – εκεί πραγματικά περιμένουν την έναρξη της παροχής του. Ωστόσο, δεν υπάρχουν ακόμη αυθεντικές πληροφορίες ακόμα και για την τιμή του. Οι έρευνες του δεύτερου τμήματος του Σαχ Ντενίζ έδειξαν ανάμεικτα αποτελέσματα. Δεν είναι ακόμα σαφές αν υπάρχει εκεί ή όχι φυσικό αέριο και αν θα είναι επικερδές για την εξόρυξή του και αποδεκτό ως προς τη τιμή του για τους Ευρωπαίους καταναλωτές.