Ξεχάσαμε την Ισλανδία

Στις Βρυξέλλες οι Ευρωπαίοι ηγέτες αποφάσισαν για το μέλλον της Ευρώπης υπό το άγρυπνο βλέμμα των «αγορών». Με τις υποδείξεις κορυφαίων τραπεζιτών και ειδικών επί των χρηματοπιστωτικών διαπραγματεύονταν για μια λύση σε ένα αντικείμενο που ουδόλως γνωρίζουν. Αναζήτησαν τεχνική λύση σε ένα πολιτικό πρόβλημα. Το περίεργο θα ήταν να κατέληγαν σε λύση που θα ξέφευγε από τα όρια των αγορών. Θα επρόκειτο για μια μικρή επανάσταση. Και όμως κάπου αλλού, στην Ισλανδία, υπήρξε επανάσταση. Eγινε με ειρηνικό, δημοκρατικό, πολιτικό τρόπο. Το περίεργο είναι πως τα ΜΜΕ αναφέρθηκαν ελάχιστα σε αυτήν. Δεν έκαναν ζωντανές συνδέσεις και δακρύβρεχτα ρεπορτάζ όπως στις «επαναστάσεις» της Αιγύπτου, της Τυνησίας, της Λιβύης που καθήλωναν τη διεθνή κοινή γνώμη. Προφανώς γιατί επαναστάσεις τύπου Ισλανδίας είναι δύσκολα αντιληπτές στο «μέγα πλήθος» των απανταχού «Αγανακτισμένων» και «Κατατρεγμένων». Για την ιστορία πάντως, στην Ισλανδία επιχειρήθηκε να εφαρμοστεί για πρώτη φορά σε μικρή κλίμακα το πείραμα που μάλλον εφαρμόζεται σήμερα στον ευρωπαϊκό Νότο. Εκεί, λοιπόν, σε μια χώρα με άρτια δημόσια διοίκηση, με οργανωμένη κοινωνία, με πολίτες υψηλού μορφωτικού επιπέδου, με πλουτοπαραγωγικές πηγές και εξωστρεφή οικονομία (διαχρονικά ζητούμενα για πολλές χώρες), συνέβη κάτι το απροσδόκητο. Η χώρα-υπόδειγμα πτώχευσε! Επί της ουσίας οι τράπεζες είχαν πτωχεύσει και επιχειρήθηκε να πληρώσουν τα βάρη οι πολίτες. Με νόμο το χρέος των 3.500 εκατ. ευρώ προς τις τράπεζες της Μ. Βρετανίας και της Ολλανδίας έπρεπε να πληρωθεί από τις ισλανδικές οικογένειες επί 15 χρόνια με 5,5% επιτόκιο. Οι Ισλανδοί αρνήθηκαν να πληρώσουν και διαδήλωσαν ειρηνικά. Τον Γενάρη του 2010 η πίεση του κόσμου εξανάγκασε τον πρόεδρο να μη θέσει σε ισχύ τον νόμο και να ανακοινώσει ότι θα υπάρξει δημοψήφισμα. Τον Μάρτιο του ίδιου έτους το «Oχι» στην πληρωμή βρήκε απήχηση στο 93% των ψηφοφόρων. Αμέσως άρχισε δικαστική έρευνα για τις ευθύνες της κρίσης. Τραπεζίτες και υψηλόβαθμα στελέχη συνελήφθησαν ή εγκατέλειψαν τη χώρα. Οι πολίτες, με συνελεύσεις που πραγματοποιήθηκαν σε όλη τη χώρα, ανέλαβαν να συγγράψουν νέο Σύνταγμα και για τον λόγο αυτό εκλέχτηκαν 25 πολίτες χωρίς κομματικές εξαρτήσεις. Το σώμα άρχισε τις εργασίες τον Φεβρουάριο του 2011 και σύντομα το νέο Σύνταγμα θα παρουσιαστεί για να επικυρωθεί από την υπάρχουσα Βουλή και την αναθεωρητική, που θα προκύψει από τις επόμενες εκλογές. Oσο για τις ιδιωτικές τράπεζες που πτώχευσαν; Εθνικοποιήθηκαν. ΕΜΕΙΣ ΕΔΩ ΟΜΩΣ ΜΕΘΥΣΑΜΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΠΟΥ ΕΙΧΑΜΕ ΜΕ ΤΗΝ ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΩΝ ΙΔΙΩΤΙΚΏΝ ΞΕΝΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ ΚΑΙ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΩΝ... ΑΥΤΩΝ ΠΟΥ ΠΡΙΝ ΛΙΓΟ ΚΑΙΡΟ ΒΡΙΖΑΜΕ