Aπαγόρευση των τρανς λιπαρών

Έλληνες και ξένοι επιστήμονες συμφωνούν ότι τα προϊόντα με υδρογονωμένα φυτικά έλαια πρέπει να «εξοριστούν» από το τραπέζι μας.
Οι ειδικοί της Ιατρικής Σχολής και της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ εκτιμούν ότι ακόμη και η μείωση κατά 1% της κατανάλωσης αυτών των λιπαρών- ως ποσοστό των συνολικών καθημερινών θερμίδωνθα απέτρεπε 11.000 εμφράγματα και θα έσωζε 7.000 ζωές ετησίως στην Αγγλία. Αναγωγή με βάση τα στοιχεία του εξωτερικού δείχνει ότι στην Ελλάδα ένας αντίστοιχος περιορισμός θα απέτρεπε περίπου 2.420 εμφράγματα και 1.540 θανάτους. Η κατανάλωση τρανς λιπαρών στις αναπτυγμένες χώρες κυμαίνεται στο 2%-4% της συνολικής πρόσληψης θερμίδων. Στη Νέα Υόρκη μεμονωμένες προσπάθειες περιορισμού τους είχαν αποτύχει στο παρελθόν. Αλλά όταν απαγορεύτηκαν το 2007 το ποσοστό των εστιατορίων της πόλης που τα χρησιμοποιούσαν μειώθηκε από 50% σε λιγότερο από 2%. Και αυτό διότι ορισμένα τρανς λιπαρά εμφανίζονται φυσικά και δεν μπορούν να αποβληθούν συνολικά. Είναι χαρακτηριστικό ότι από αναλύσεις που πραγματοποίησε η ερευνητική ομάδα του κ. Καφάτου σε άγριο κατσίκι και σε κατσίκι της αγοράς προέκυψε ότι το πρώτο είχε μόνο 4% λιπαρά και το δεύτερο 25%! «Η διαφορά όμως δεν ήταν μόνο στην ποσότητα του λίπους των δύο κρεάτων αλλά και στην ποιότητά του. Το κατσίκι της αγοράς είχε τρανς λιπαρά» αναφέρει ο καθηγητής. Οπως σημειώνουν στην επιστημονική επιθεώρηση «Βritish Μedical Journal» ο καθηγητής Επιδημιολογίας στο Χάρβαρντ Μέιρ Στάμπφερ και οεπίκουρος καθηγητής Ιατρικής Ντάριους Μοζαφάριαν, η αφαίρεση των τρανς λιπαρών από τη βιομηχανία τροφίμων είναι μια από τις απλούστερες στρατηγικές για γρήγορες βελτιώσεις στη δημόσια υγεία. Οπως λένε, μια απαγόρευση θα έσωζε ζωές, χωρίς να δημιουργεί προβλήματα στην τιμή, στις πωλήσεις και στη διαθεσιμότητα των τροφίμων. Ηδη βρετανικές αλυσίδες σουπερμάρκετ όπως τα Μarks and Spencer και τα Waitrose, «εξοστράκισαν» σταδιακά τα συγκεκριμένα λίπη, όπως έχουν κάνει και κάποιες εταιρείες παρασκευής τροφίμων. Ωστόσο οι ειδικοί εφιστούν την προσοχή και στα κορεσμένα λιπαρά τα οποία περιέχονται στα ζωικά προϊόντα (γάλα, βούτυρο, τυριά, αβγά, κρέατα κτλ.) και τα οποία μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στην υγεία. «Η υπερκατανάλωση “κακών” λιπαρών- τρανς και κορεσμένων- ευνοεί τον σχηματισμό αθηρωματικής πλάκας στις αρτηρίες και μεγαλώνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαφόρων μορφών καρκίνου, σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 κτλ.» επισημαίνει ο κ. Καφάτος. Σύμφωνα με τον καθηγητή, η ταχεία ανάπτυξη των μεγάλων ζώων και των πουλερικών και η κακή ποιότητα των ζωοτροφών έχουν υποβαθμίσει τα τελικά προϊόντα, με συνέπεια τα «κακά» λίπη να είναι ιδιαιτέρως αυξημένα στα ζωικά προϊόντα. Αυτή τη στιγμή ερευνητές του Πανεπιστημίου Κρήτης πραγματοποιούν αναλύσεις σε 40 μαργαρίνες που κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά. «Οπως φαίνεται, ορισμένες εταιρείες έχουν ελαττώσει τα τρανς λιπαρά, άλλες πάλι όχι» λέει ο καθηγητής. Τα πρώτα αποτελέσματα της μελέτης θα είναι διαθέσιμα σε λίγο καιρό. «Ομως το κακό δεν είναι μόνο τα τρανς και τα κορεσμένα λιπαρά αλλά και ο τρόπος ζωής μας» τονίζει ο επίκουρος καθηγητής Χημείας Τροφίμων στο Πανεπιστήμιο Αθηνών κ. Ι. Ζαμπετάκης . Είναι ο συνδυασμός του καθιστικού τρόπου ζωής, της έλλειψης άσκησης και της κακής διατροφής που επιβαρύνει την υγεία μας. «Στην Ελλάδα έχουμε πολλά και, ακόμη φθηνά, φρούτα και λαχανικά, έχουμε τη μεσογειακή διατροφή και καλό καιρό για περίπατο και άσκηση. Αυτά είναι “δώρα” και πρέπει να τα εκμεταλλευτούμε. Και το κράτος πρέπει να κάνει κάτι για αυτό. Πρέπει να γίνει πιο επιθετικό απέναντι στη βιομηχανία των τροφίμων. Ακόμη οφείλει να εντάξει στο σχολείο μαθήματα σωστής διατροφής και άσκησης» υπογραμμίζει ο κ. Ζαμπετάκης. Και καταλήγει: «Κακή διατροφή σημαίνει περισσότερους ασθενείς και μεγάλο κόστος για το Εθνικό Σύστημα Υγείας».