18 Φεβ 2010

Τι δεν μας λένε για τις off shore

Οι πρώτες σκέψεις του υπουργείου Οικονομικών για τη φορολόγηση των offshore εταιρειών που κατέχουν ακίνητα είναι θετικές. Εκτιμάται ότι αν περάσουν οι σχετικές διατάξεις κατά τη συζήτηση και ψήφιση του σχεδίου νόμου, το φαινόμενο μέσα στη επόμενη τριετία θα εξαλειφθεί. Από το παζλ, όμως, λείπει το σημαντικότερο κομμάτι. Το υπουργείο δεν ανακοίνωσε πώς θα αντιμετωπίσει φορολογικά το θέμα με τις εμπορικές συναλλαγές που έχουν οι εταιρείες με τις offshore, οι οποίες συναλλαγές σήμερα δεν αναγνωρίζονται. Όπως είναι γνωστό, σε όλο τον κόσμο υπάρχουν εκατομμύρια εταιρείες τέτοιου είδους που δραστηριοποιούνται έχοντας τις έδρες τους σε φορολογικούς παραδείσους. Και ακριβώς επειδή οι εξωχώρειες εταιρείες αποτελούν παγκόσμια πραγματικότητα, το θέμα χρήζει σοβαρής και ρεαλιστικής αντιμετώπισης από το υπουργείο Οικονομικών. Επιπόλαιες λύσεις, όπως δεν αναγνωρίζονται οι συναλλαγές ή αναγνωρίζεται ποσοστό τους, θυμίζουν τη ρήση «πονάει χέρι, κόβει χέρι».Το ζητούμενο λοιπόν είναι ποιοι υποκρύπτονται στις συναλλαγές offshore και ελληνικών επιχειρήσεων και αν υποκρύπτεται φοροδιαφυγή. Το κλειδί για τη λύση του ζητήματος το έχουν οι τράπεζες. Ας υποχρεώσει λοιπόν η κυβέρνηση όλες τις τράπεζες που μεσολαβούν στις εν λόγω συναλλαγές να δηλώσουν τους πραγματικούς ιδιοκτήτες (beneficiary owners) των offshore-που φυσικά γνωρίζουν ποιοι είναι. Έτσι θα αναγνωριστούν καθ’ ολοκληρία οι συναλλαγές και το θέμα θα λήξει. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι παρόμοια πρόταση για τη φορολόγηση των offshore έχει καταθέσει το Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης.
Ιστορική δικαιολόγηση της εμφάνισης των offshore εταιριών
Οι υπεράκτιες εταιρίες εμφανίστηκαν αρχικά σε μικρά κράτη, όπως τα νησιά της Καραϊβικής, των οποίων η δυναμική οικονομική ανάπτυξη κατέστη αδύνατη λόγω της γεωπολιτικής θέσης τους, αλλά και των ειδικών ιστορικών συγκυριών. Τα κράτη αυτά επέλεξαν ήδη από τη δεκαετία του 1960, σοφά όπως αποδείχτηκε, να υποκαταστήσουν την έλλειψη ακόμη και βασικών υποδομών τους με νομοθετικές ρυθμίσεις και κανονιστικά πλαίσια, τα οποία παρείχαν επιχειρηματικές «διευκολύνσεις» και δημιουργούσαν ευνοϊκό περιβάλλον για την άσκηση οικονομικών δραστηριοτήτων.Έτσι, τα κράτη αυτά κατόρθωσαν να προσελκύουν όλο και περισσότερους αλλοδαπούς επιχειρηματίες, λειτουργώντας ως «φορολογικοί παράδεισοι» για την -τυπική έστω- εγκατάσταση των δραστηριοτήτων τους.Είναι ενδεικτικό ότι σύμφωνα με μία έρευνα του 1998 που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «The Guardian»(1) , πάνω 6 τρισεκατομμύρια δολάρια Η.Π.Α. ήταν επενδεδυμένα σε εξωχώρια οικονομικά κέντρα, ποσό μεγαλύτερο από το Α.Ε.Π. όλων των χωρών, εκτός από τις Ηνωμένες Πολιτείες!

Ελλάδα
Τι γίνεται όμως στην Ελλάδα; Υπάρχουν παράκτιες εταιρείες και σε ποιους επιχειρηματικούς τομείς δραστηριοποιούνται; Υπάρχουν, και μάλιστα πολλές. Μόνο με την αγορά και τη διαχείριση ακινήτων δραστηριοποιούνται περί τις 2.100 off shore, ενώ άλλοι τομείς, όπως η ναυτιλία, ο χρηματοπιστωτικός τομέας (πολλές τράπεζες έχουν παράκτιες εταιρείες), τα επενδυτικά χαρτοφυλάκια καθώς και δραστηριότητες που αφορούν τη χρηματοδότηση επιχειρήσεων, αποτελούν αντικείμενο των «ημεδαπών» αυτών εταιρειών.
Βεβαίως η ναυτιλία αποτελεί ένα σημαντικό κεφάλαιο στον τομέα των off shore εταιρειών καθώς το νομοθετικό μας πλαίσιο, ευνοεί την ύπαρξή τους και τη δραστηριότητά τους προσφέροντας κίνητρα για τις εταιρείες διαχειρίσεως πλοίων υπό ελληνική σημαία διατηρώντας τα προνόμια που τους παρέχουν αλλοδαπά δίκαια, σύμφωνα με τα οποία έχουν ιδρυθεί.
Αλλωστε μπορεί η Ελλάδα να μη συγκαταλέγεται στους φορολογικούς παραδείσους αλλά δεν διαθέτει ρυθμίσεις που να αποτρέπουν τη δραστηριότητα των παράκτιων εταιρειών στη χώρα μας. Βεβαίως ειδική νομοθεσία δεν υπάρχει για τις off shore αλλά αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα η φοροδιαφυγή δεν περιλαμβάνεται στα ποινικά αδικήματα, σύμφωνα με τον νόμο για το ξέπλυμα του βρώμικου χρήματος.
Και μια και ο λόγος για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι αυτός είναι ένας από τους σημαντικότερους λόγους που οι off shore βρίσκονται διεθνώς στο στόχαστρο ισχυρών οικονομικών και διεθνών οργανισμών και η αιτιολόγηση είναι προφανής (ανωνυμία, εμπιστευτικότητα, απόρρητο και φοροδιαφυγή).
ΜΙΑ off shore εταιρεία δεν είναι για όλους. Αλλά γι' αυτούς που είναι, αποτελεί μια καλή επιλογή. Εκείνο που κυρίως παρέχει η off shore είναι η χαμηλή ως και μηδαμινή φορολογία. Αυτό είναι το μεγάλο ατού της. Για αυτό και συγκεντρώνει τόσες προτιμήσεις.
Στα προσόντα της όμως μπορεί κανείς να προσθέσει και άλλα πολύ σημαντικά. Προσφέρει τη δυνατότητα να αποφύγει κάποιος την εφαρμογή της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας (για επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό και απασχολούν προσωπικό). Η δημιουργία της παράκτιας απαλλάσσει τον επιχειρηματία από την καταβολή των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης και τον εξαιρεί από την ελληνική εργατική ή ασφαλιστική νομοθεσία. Τον προστατεύει από τυχόν δεσμεύσεις (κατασχέσεις) της προσωπικής του περιουσίας και, το βασικότερο, δίδει το δικαίωμα στον μέτοχό της να αποφύγει την καταβολή φόρων για μεταβιβάσεις ακινήτων ή για φόρους κληρονομιάς. Ακόμη και για φόρους μεγάλης ακίνητης περιουσίας.
Γι' αυτό στην Ελλάδα οι παράκτιες εταιρείες έχουν μεγάλη «πέραση» στα ακίνητα. Οποιος έχει ακίνητο, για παράδειγμα, σε off shore (που να αξίζει οικονομικά βέβαια) μπορεί να το μεταβιβάσει στα παιδιά του αποφεύγοντας τους φόρους της γονικής παροχής. Μεταβιβάζει απλώς τις μετοχές. Αν όμως αγοράζει κανείς ακίνητο από παράκτια, δεν είναι εύκολο να ξέρει τι αγοράζει, δεν μπορεί να γνωρίζει ποιες είναι οι δεσμεύσεις της.

Δεν υπάρχουν σχόλια: