Αναπάντητο το ερώτημα βιοκαύσιμα ή τροφή;

Η εποχή που τα βιοκαύσιμα θεωρούνταν σωτήρια λύση για την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα ανήκει στο παρελθόν. Η αύξηση του πληθυσμού και η άνοδος των τιμών στα τρόφιμα έχει επισκιάσει το γόητρο των βιοκαυσίμων, καθώς κλιμακώνεται η «μάχη» μεταξύ αυτών που διεκδικούν τις γεωργικές εκτάσεις για την παραγωγή βιοκαυσίμων και αυτών που ζητούν καλλιέργειες για την κάλυψη των διατροφικών αναγκών.

Ήδη στις ΗΠΑ, όπως αναφέρουν οι New York Times, οι επιχειρήσεις του κλάδου των βιοκαυσίμων προσανατολίζονται ολοένα και περισσότερο στην παραγωγή βιοκαυσίμων με εναλλακτικές μεθόδους. Το 2007 το Αμερικάνικο Κογκρέσο έθεσε ως στόχο μια προηγμένη βιομηχανία βιοκαυσίμων και υποχρέωσε ως το 2010 την αγορά βενζίνης να συμπεριλάβει 100 εκατ. γαλόνια από αυτά τα καύσιμα. Ο απώτερος σκοπός, φυσικά, είναι η μείωση της εξάρτησης από το ξένο πετρέλαιο και η προστασία του περιβάλλοντος. Σε πρόσφατη έκθεση των Ηνωμένων Εθνών, ορισμένα βιοκαύσιμα λαμβάνουν τα εύσημα, μεταξύ των οποίων και η αιθανόλη που προέρχεται από τα ζαχαροκάλαμα, η οποία μάλιστα θεωρείται προτιμότερη από άλλα καύσιμα «μηδενικών εκπομπών». Εάν η καλλιέργεια και η επεξεργασία του ζαχαροκάλαμου πραγματοποιηθεί σωστά, η αιθανόλη έχει «αρνητικές εκπομπές», καθώς απορροφά το CO2 από την ατμόσφαιρα, σύμφωνα με την έκθεση. Το διάστημα 2000-2007 παρατηρήθηκε αύξηση της αιθανόλης, που χρησιμοποιείται ως καύσιμο για τις μετακινήσεις, από 17 σε 52 δισ. λίτρα. Ταυτόχρονα, όμως, ραγδαία αυξάνεται και ο πληθυσμός της Γης, κάτι που σημαίνει αυξημένες διατροφικές ανάγκες και μεγαλύτερες εκτάσεις που πρέπει να καλλιεργούνται με τρόφιμα. Στις ΗΠΑ ήδη κάποιες από τις εταιρείες βιοκαυσίμων χρησιμοποιούν πρώτες ύλες πλούσιες σε κελουλόζη, οι οποίες προέρχονται από τα φυτά, από την οποία απελευθερώνουν τα σάκχαρα. Στη συνέχεια αναλαμβάνουν οι μικροοργανισμοί οι οποίοι τα επεξεργάζονται και τα διαλύουν σε απλούστερα στοιχεία, όπως το υδρογόνο και ο άνθρακας ώστε να μετατραπούν σε καύσιμο. Τα αποτελέσματα έχουν αρχίσει να γίνονται ορατά, όπως αναφέρουν οι New York Times. Πιλοτικές εγκαταστάσεις δημιουργούνται, γραμμές παραγωγής στήνονται, αλλά δεν υπάρχει ακόμα μια πλήρης βιομηχανία που θα μπορέσει να ανταγωνιστεί σε οποιονδήποτε βαθμό τις εισαγωγές πετρελαίου. Οι υπέρμαχοι των βιοκαυσίμων «νέας γενιάς» δηλώνουν ότι η φιλοσοφία πίσω από την παραγωγή αυτή είναι ότι τα φυτά που χρησιμοποιούνται δεσμεύουν το διοξείδιο στη διάρκεια της ζωής τους και αφού χρησιμοποιηθούν για τον οποιονδήποτε σκοπό, στη συνέχεια θα μετατρέπονται τα ίδια σε καύσιμο απελευθερώνοντας εκ νέου το διοξείδιο αυτό. Πρόκειται δηλαδή για έναν βραχυπρόθεσμο κύκλο ο οποίος έρχεται σε αντίθεση με τη διαδικασία του πετρελαίου, όπου απλά απελευθερώνεται άνθρακας ο οποίος είχε δεσμευτεί στο έδαφος εδώ και εκατομμύρια χρόνια. Η βιομηχανία πάντως κινείται πιο αργά από τις αρχικές προβλέψεις. Ο στόχος των 100 εκατ. γαλονιών για το 2010 θεωρείται ανέφικτος πλέον, καθώς η παραγωγή αναμένεται να φθάσει μόλις σε μερικά εκατομμύρια γαλόνια. Ομοίως, για το 2011, ο στόχος μιλάει για 250 εκατ. γαλόνια, κάτι που κρίνεται ως δυσχερές. Αναφέρουμε, τέλος, ότι για το 2022 ο προγραμματισμός προβλέπει 16 δις γαλόνια. Το πρόβλημα για τις επιχειρήσεις είναι εν μέρει η οικονομική κρίση και εν μέρει τα τεχνικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν, καθώς η τεχνολογία μετατροπής αποδεικνύεται πιο περίπλοκη από ότι αναμενόταν.