Πήγε ο Πρωθυπουργός στο ΥΠΑΑΤ, όταν είδαν πίσω στις δημοσκοπήσεις το κυβερνών κόμμα, φωτογραφήθηκε με την πολιτική ηγεσία, είπε αυτά που οι διαφημιστές του έδωσαν να πει, αλλά τίποτα για την ουσία। Ούτε για το πανηγύρι που έχουν στήσει τα καρτέλ, ούτε για την παντελή απουσία προγραμματισμού στον τομέα των καλλιεργειών, ούτε για την αναιμική χρηματοδότηση των έργων υποδομής. Έργα υποδομής; «Τι ν τούτο;» Στρατηγική επενδύσεων στον αγροτικό τομέα (!) Μπα οι πολιτικοί μας δεν γνωρίζουν να ξεχωρίσουν το σιτάρι από το κριθάρι σιγά μην ασχοληθούνε με αυτά, μόνο χρήματα για κάνα δρόμο ξέρουν να δίνουν από τον κρατικό προϋπολογισμό. Αναγκαία είναι πολλά νέα μικρά και μεγάλα φράγματα στη χώρα μας για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας και της κλιματικής αλλαγής ήταν το βασικό συμπέρασμα που προέκυψε από το 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο που οργανώθηκε στη Λάρισα, αλλά κανείς από τους υπουργούς μας δεν ενδιαφέρεται να ασχοληθεί με αυτά. Μόνο λόγια όμορφα ακούμε από αυτούς για το πώς θα αντιμετωπιστεί η λειψυδρία στο Θεσσαλικό Κάμπο και φιλοσοφικές συζητήσεις. Με άρδευση από φράγματα παράγεται το 40% της παγκόσμιας αγροτικής παραγωγής στον υπόλοιπο κόσμο, αλλά εμείς σε αυτή τη χώρα όταν θέλουμε νερό γνωρίζουμε τη συνταγή…. θα βάλουμε φόρο στον αγρότη.
Σύμφωνα με όσα παρουσιάστηκαν στο συνέδριο της Λάρισας, στην Ελλάδα διαθέτουμε ή βρίσκονται στο στάδιο της κατασκευής 150 μικρά και μεγάλα φράγματα τα οποία αξιοποιούν (ή θα αξιοποιήσουν) 8 km3 υδάτων, όταν οι σημερινές ανάγκες της χώρας σε νερό (ύδρευση-άρδευση) ανέρχονται στα 8,2 km3 και η απορροή μόνο των μεγάλων ποταμών φτάνει τα 47 km3. Με άλλα λόγια αξιοποιούμε μόλις το 1/6 των υδάτων των μεγάλων ποταμών της χώρας, όταν τα προβλήματα της λειψυδρίας - τόσο για ύδρευση, όσο και για άρδευση - οξύνονται διαρκώς, ενώ παράλληλα μεγεθύνονται τα προβλήματα της ενεργειακής επάρκειας και της κλιματικής αλλαγής, στα οποία τα υδροηλεκτρικά έργα, ως Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, μπορούν να δώσουν αξιόπιστη απάντηση. Όμως ακόμη και μετά την ολοκλήρωση αυτών των έργων, η χώρας μας θα εξακολουθήσει να υστερεί στην ανάπτυξη έργων ταμίευσης, ικανού αποθηκευτικού όγκου, σε σχέση με άλλες Μεσογειακές χώρες, όπως υπογραμμίστηκε στο Συνέδριο. Να σημειωθεί ότι τα φράγματα σχετίζονται άμεσα και με την εφαρμογή της κοινοτικής οδηγίας για το νερό, καθώς είναι πρακτικά αδύνατη η ορθολογική διαχείριση των υδατικών πόρων χωρίς ταμιευτήρες και φράγματα. Μάλιστα, η Ελλάδα, ως Μεσογειακή χώρα, έχει ανάγκη από έργα πολλαπλού σκοπού για τη ορθολογική διαχείριση των υδατικών της πόρων, αλλά και τη δημιουργία σημαντικών υγροβιοτόπων, οι οποίοι είναι αναγκαίοι για την περιβαλλοντική ισορροπία και την δημιουργία πόλων αναψυχής. Τα τελευταία 50 χρόνια στη χώρα μας έχει μελετηθεί και κατασκευαστεί σημαντικός αριθμός μεγάλων φραγμάτων, ύψους άνω των 15m ή μικρότερων με όγκο ταμίευσης που ξεπερνά τα 3εκ.m3. Η κατασκευαστική δραστηριότητα άρχισε τις δεκαετίες 1950-60 και 60-70 και κορυφώθηκε την δεκαετία 1990-2000. Στα πρώτα χρόνια τα έργα κατασκευάζονται εξ ολοκλήρου από ξένους οίκους, στην συνέχεια όμως η κατασκευή πέρασε σε Ελληνικά χέρια. Αξιόλογη είναι η εμπειρία που έχει αναπτυχθεί από οργανισμούς όπως η ΔΕΗ, το ΥΠΕΧΩΔΕ, το ΥΠΑΓΑΝ, καθώς επίσης από ιδιώτες μελετητές και κατασκευαστές ενώ μεταξύ των έργων που έχουν υλοποιηθεί υπάρχουν και νέου τύπου φράγματα. Παρόλα αυτά, όπως τονίστηκε στη διάρκεια του συνεδρίου, χρειαζόμαστε πολλά νέα φράγματα (μικρά - μεγάλα, υδροηλεκτρικά, ύδρευσης, άρδευσης) προκειμένου να αξιοποιήσουμε καλύτερα τα υδρολογικά δεδομένα της χώρας. Σε κάθε περίπτωση η υλοποίηση νέων έργων αλλά και η βέλτιστη λειτουργία των ήδη κατασκευασμένων, καλείται να λάβει υπόψη της, νέες σημαντικές παραμέτρους όπως: Τις αυξανόμενες ανάγκες για καθαρό νερό, Τις μεταβολές στον τομέα της παραγωγής ενέργειας Την αναμενόμενη προς το δυσμενέστερο μεταβολή των κλιματολογικών συνθηκών. Τις αυξημένες ανάγκες για αντιπλημμυρική προστασία. Η ύδρευση των κυριοτέρων Ελληνικών πόλεων θα πρέπει να εξασφαλισθεί με έργα ταμίευσης. Οι αρδευτικές ανάγκες, ιδιαίτερα σε περιοχές που τα προβλήματα λειψυδρίας εμφανίζονται με οξύτητα, όπως για παράδειγμα στη Θεσσαλία, επιβάλλουν την αντικατάσταση των υπόγειων απολήψεων με επιφανειακές λόγω της συνεχούς πτώσης της στάθμης των γεωτρήσεων. Η απαίτηση αύξησης του ποσοστού παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, σε συνδυασμό με την αύξηση των τιμών δικαιωμάτων ρύπων, καθιστά πλέον τα υδροηλεκτρικά έργα περισσότερο ελκυστικά. Τα φράγματα μπορούν να συμβάλλουν αποτελεσματικά και στην απόσβεση του πλημμυρικού φαινομένου, όπως έχει συμβεί στον Αχελώο η στον Σοφαδίτικο. Όλα αυτά αποτελούν σημαντικές συνιστώσες που οφείλει να λάβει υπόψη του ένας εθνικός σχεδιασμός νέων φραγμάτων πολλαπλής σκοπιμότητας. Να σημειωθεί ότι οι σημερινές ανάγκες της χώρας σε νερό, όπως προαναφέρθηκε, ανέρχονται στα 8,2 km3, ενώ η απορροή των μεγάλων ποταμών φτάνει τα 47 km3. Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου επισημάνθηκε, επίσης, πως στη χώρα μας παρατηρείται πληθώρα φορέων που κατασκευάζουν και λειτουργούν μεγάλα φράγματα, αλλά και η εμφάνιση πολλών ανησυχητικών ενδείξεων προβληματικής συμπεριφοράς ορισμένων φραγμάτων. Αυτό οφείλεται, όπως τονίστηκε, κατά κανόνα στην έλλειψη ενιαίας ολοκληρωμένης αντιμετώπισης της μελέτης, κατασκευής και λειτουργίας από πλευράς ασφαλείας. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στην ανάγκη προσεκτικής παρακολούθησης της συμπεριφοράς των φραγμάτων και ειδικότερα της κατακλυζόμενης περιοχής, τόσο κατά τη φάση πλήρωσης των ταμιευτήρων, όσο και στη φάση λειτουργίας των έργων, καθώς οι προβλεπόμενες διαδικασίες δεν τηρούνται ως σήμερα στον επιθυμητό βαθμό. Ομάδα εργασίας της Οργανωτικής Επιτροπής του συνεδρίου, παρουσίασε πρόταση οργάνωσης ειδικού φορέα που θα θεσπίσει και θα εποπτεύει την τήρηση κανονισμών σχετικά με τη μελέτη, κατασκευή, λειτουργία και τη θέση εκτός λειτουργίας μεγάλων φραγμάτων. Η πρόταση αφορά σε μεγάλα φράγματα (ύψος>15m ή χωρητικότητας >1hm3) και προβλέπει την ίδρυση: - Διοικητικής αρχής φραγμάτων (ΔΑΦ) - Σώματος εμπειρογνωμόνων (ΣΕΦ) Όπως υπογραμμίστηκε στην Ευρώπη υπάρχει μια αυξανόμενη κοινωνικοπολιτική ευαισθησία στα θέματα ασφάλειας των φραγμάτων, η οποία οδηγεί σε συνεχείς βελτιώσεις των κανονισμών στα διάφορα κράτη. Στις περισσότερες χώρες οι κανονισμοί ασφάλειας φραγμάτων έχουν επικυρωθεί με νομοθετική ρύθμιση. Σε όλες τις περιπτώσεις ο ιδιοκτήτης του έργου είναι υπεύθυνος για την ασφάλεια, ενώ από την νομοθεσία προβλέπεται η λειτουργία μιας κεντρικά οργανωμένης Αρχής που επιθεωρεί και γνωματεύει για την άρτια και ασφαλή υλοποίηση και λειτουργία των φραγμάτων. Τέλος, όπως επισημάνθηκε κατά το συνέδριο, ο ρόλος και η σημασία των φραγμάτων σε όλο τον κόσμο διαρκώς αυξάνεται, καθώς: - Αξιοποιούν το 30% της συνολικής εκμεταλλεύσιμης απορροής (4000 km3). - Με άρδευση από φράγματα παράγεται το 40% της παγκόσμιας αγροτικής παραγωγής. - Από υδροηλεκτρικά έργα (Φράγματα, Σταθμοί) παράγεται το 20% της παγκόσμιας ηλεκτρικής ενέργειας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου